صالح عرفی زاده - کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه علوم و تحقیقات قاینات

مالیات از ابزارهای مهم دولتی می باشد و پرداخت آن نقش مهمی در رشد و توسعه همه جانبه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه دارد. وصول درآمدهای مالیاتی همواره با مشکلاتی روبه رو بوده است، یکی از دلایل فاصله داشتن سطح تحقق یافته مالیات از سطح واقعی آن، وجود پدیده فرار مالیاتی است. هدف ازاین مقاله بررسی پدیده فرار مالیاتی و شناسایی عوامل موثر بر آن در اقتصاد ایران با تاکید بر سیاست های کیفری می-باشد. با مطالعه کتابخانه ای و مروری بر یافته های تحقیقات مشابه این گونه استنباط گردید که نرخ مالیات و بار مالیاتی، قوانین پیچیده و متعدد مالیاتی، اندازه دولت، سرمایه اجتماعی، درآمد مالیات دهندگان، بیکاری، تورم، آزادسازی تجاری از عواملی هستند که فرار مالیاتی را رقم می زنند و برای مهار و مقابله با فرارمالیاتی این عوامل باید مدنظر قرار گیرند.همچنین یافته ها حاکی از آن بود که ضعف و نارسایی و عدم تناسب پاسخ های کیفری با رفتارهای ناقض قانون و مولد آسیب همچون رفتارهای مبتنی بر عدم تمکین مالیاتی و یا اجتناب و فرار از مالیات به عنوان شاخص اصلی قوانین مالیاتی فعلی حاکم بر نظام مالیاتی محسوب می گردد.

مالیات، فرار مالیاتی، سیاست های کیفری