نعیم میجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران
محمد کریمی فیروزجایی - دانشجوی دکتری گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران
سیدکاظم علوی پناه - استاد گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران
سعید حمزه - استادیار گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران

یکی از مهمترین اثرات منفی افزایش فعالیتهای انسانی گرماساز در محیط شهری، کاهش آسایش حرارتی در این مناطق میباشد. ناراحتی های حرارتی سبب تاثیر منفی بر عملکرد فیزیکی و روانی انسان میشود به همین دلیل نظارت و شناخت الگوهای آسایش حرارتی در شهرها از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، مدلسازی آسایش حرارتی با استفاده از داده های انعکاسی و حرارتی سنجش ازدور میباشد. برای این منظور، از مجموعه ی باندهای انعکاسی و حرارتی ماهواره لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی ASTER، محصول بخار آب MOD07 و مجموعه ی داده های هواشناسی و اقلیمی ثبت شده در ایستگاه های هواشناسی شهر تهران برای بازه زمانی 2013 تا 2018 استفاده شد. در این پژوهش، برای مدلسازی آسایش حرارتی یک مدل سرشکنی کمترین مربعات ارائه شد. در مدل سرشکنی کمترین مربعات، از مولفه های اصلی اول و دوم پارامترهای محیطی و خصوصیات بیوفیزیکی سطح موثر بر آسایش حرارتی از جمله پارامترهای تابش طول موج کوتاه و بلند ورودی به سطح، تابش طول موج بلند خروجی از سطح، روشنایی، سبزینگی و نمناکی سطح به عنوان متغیرهای مستقل و از مقادیر شاخص آسایش حرارتی DI در موقعیت جغرافیایی ایستگاه های هواشناسی به عنوان متغیر وابسته استفاده شد. در نهایت وضعیت آسایش حرارتی شهر تهران برای دو تاریخ از دوره سرد و گرم سال مدلسازی و بررسی شد. نتایج مدل سرشکنی کمترین مربعات نشان داد که ضریب همبستگی و RMSE بین مقادیر آسایش حرارتی مدلشده و مشاهده شده در ایستگاه هواشناسی برای مجموعه ی داده های آموزشی به ترتیب 0/86 و 1/80 و برای مجموعه ی داده های تست به ترتیب 0/89 و /04 میباشد. نتایج بیانگر این است که آسایش حرارتی برای شهر تهران در دوره سرد سال شامل طبقات سرد، خنک و راحت و در دوره گرم سال شامل طبقات خنک، راحت و گرم میباشد. نتایج پژوهش نشاندهنده کارایی مناسب تلفیق داده های سنجش ازدور حرارتی و انعکاسی برای مدلسازی آسایش حرارتی میباشد.

مدل سازی، آسایش حرارتی، سرشکنی کمترین مربعات، سنجش ازدور انعکاسی، سنجش ازدور حرارتی.