منصوره تشکری زاده - عضو هیات علمی ، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

وجود فلزات سنگین در خاک یکی از مهمترین تنشهای محیطی محسوب میشود که میتواند بر جوانه زنی و رشد گیاهان اثر گذارد. سرب و کادمیوم از فلزات سنگینی هستند که اثرات سمی و حتی کشندگی آنها برای موجودات زنده تایید شده است. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف سرب و کادمیوم بر واکنش بذر گیاه اسفرزه (Plantago ovata L.) آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شش سطح نیترات سرب و نیترات کادمیوم (شاهد، 50، 75، 100، 150 و 200 میلی گرم در لیتر) بودند. صفات اندازه گیری شده شامل طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه، ضریب آلومتری، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر و وزن خشک گیاهچه بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر سطوح مختلف سرب بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر و تاثیر کادمیوم بر درصد جوانه زنی و شاخص بنیه بذر معنیدار نبود ولی در بقیه صفات اثر معنی داری مشاهده شد. با افزایش سطوح سرب و کادمیوم مولفه های رشد بذر گیاه اسفرزه کاهش معنیداری داشتند.

ریشه چه، ساقه چه، عناصر سنگین، نیترات سرب، نیترات کادمیوم