معرفت و علایق انسانی؛ جستاری درباره نسبت دو مقوله
محل انتشار: فصلنامه نقد و نظر، دوره: 23، شماره: 92
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 373
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPT-23-92_006
تاریخ نمایه سازی: 4 تیر 1398
چکیده مقاله:
این مقاله می کوشد به یکی از مباحث چالش برانگیز در معرفت شناسی یا علم شناسی، یعنی رابطه علایق انسانی با معرفت به ویژه معرفت علمی بپردازد و الگویی قابل دفاع از نسبت میان این دو مقوله ارائه دهد. در این راستا، نخست سه سنخ الگوی پیشنهادی درباره این رابطه طرح و نقد می شوند: رابطه استعلایی علایق با معرفت (هابرماس)، رابطه برسازنده یک سویه علایق با معرفت علمی (برنامه قوی) و رابطه برساخته دوسویه علایق معرفت (نظریه شبکه عامل). سپس در ادامه تلاش می شود الگوی جدیدی از پیوند علایق انسانی و معرفت علمی در یک چارچوب تصمیم گرایانه ارائه گردد که معتقدیم هم در برابر نقدهای پیش گفته مصون است و هم به شکل واقع گرایانه تری موقعیت های بالفعل تصمیم گیری علمی و نقش علایق در آن را توضیح می دهد. در این نظریه، به اختصار علایق و منافع انسانی همواره نقشی برسازنده در معرفت دارند (در برابر اسطوره دانشمند بی علاقه )، ولی برخلاف هر سه الگوی مورد نقد، آنها را به عنوان بردارهای تصمیم امکانی که عضو خانواده ای بزرگ تر از ارزش ها هستند تصویر می کند که در برهم کنش با یکدیگر به انتخاب های علمی شکل می دهند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدرضا اسمخانی (نویسنده مسئول)
دانشجوی دکتری موسسه حکمت و فلسفه ایران، گروه مطالعات علم، ایران، تهران (نویسنده مسئول)
حسین شیخ رضایی
استادیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، گروه ترویج علم، ایران تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :