علی اکبر تقیلو - دانشیار برنامه ریزی روستایی، دانشگاه ارومیه
احمد آفتاب - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه ارومیه
حمیده کلب خانی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه
علی مجنونی توتاخانه - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مدیریت بحران، علمی کاربردی است که بهوسیله مشاهده سیستماتیک بحران ها و تجزیه وتحلیل آنها، در جستجوییافتن ابزاری است که به وسیله آن بتوان از بروز بحران ها پیشگیری و یا در صورت بروز، در راستای کاهش اثرات آن، بهامدادرسانی وسیع و بهبود اوضاع اقدام نمود. همه ساله در نقاط مختلف کره زمین، افراد زیادی بر اثر وقوع سوانح طبیعینظیر زلزله و سیل جان و کاشانه خود را از دست میدهند. تامین مکان های مناسب برای استقرار مراکز امدادرسانی پساز وقوع زلزله و اسکان آوارگان یکی از موارد مهم در برنامه ریزی و مدیریت بحران است. در این پژوهش شهرستان خوی باتوجه به استعداد لرزه خیزی بالا به عنوان الگوی تهیه پایگاه داده مکانی به منظور مکانیابی محل های استقرار موقتجمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله احتمالی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس در چارچوب روشتحقیق توصیفی- تحلیلی، پس از مشخص شدن معیارهای موثر در امر مکانیابی مساکن موقت که از پیشینه مرتبط باتحقیق و با توجه به محدوده مورد مطالعه و اطلاعات و داده های قابل دسترس گزینش گردید، اقدام به وزن دهی معیارهاو شاخص های مورد مطالعه طبق نظر کارشناسان خبره مدیریت بحران و با استفاده از تکنیک مقایسه زوجی و نرم افزارExpertchoice میشود. سپس با استفاده از مدل AHP و نرم افزار Arc GIS لایه های تولیدی هر معیار با توجه به وزن مشخص شده هر یک، با یکدیگر تلفیق شده که خروجی آن نقشه پهنه بندی سطح منطقه شش شهرداری شیراز برایاسکان موقت سانحه دیدگان است. نتایج نشان داد معیارهای دسترسی و خصوصیات مکانی موجود در بین سایرمعیارها واستانداردهای مکانیابی مناطق مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیدگان از اهمیت بیشتری برخوردارند.

اسکان موقت، مکانیابی، مدیریت بحران، GIS، تکنیک AHP