حسن رهنما - پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
ناهید احمدی - پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

هدف: به‫منظور بررسی کارایی پیش‫بر اختصاصی غده (Patatin1)، بیان آنتی­ژن HBsAg واکسن هپاتیت ب در گیاه سیب­زمینی با استفاده از روش بیان موقت (اگرواینفیلتریشن) مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش­ها: پیش‫بر اختصاصی غده (Pat1) با استفاده از آغازگرهای اختصاصی با روش واکنش زنجیری پلیمراز (PCR) از گیاه سیب زمینی جدا شد. این پیش‫بر در بالادست ژن بهینه­سازی شده سنتزی HBsAg در ناقل دوگانه pBI121 همسانه­سازی شد. به‫منظور مقایسه کارایی پیش‫بر اختصاصی Pat1، ژن HBsAg تحت کنترل پیش‫بر دایمی CaMV35S هم قرار داده شد. سازه­های تهیه شده پس از انتقال به اگروباکتریوم با استفاده از روش اگرواینفیلتریشن به غده­ها و برگ­های گیاه سیب­زمینی انتقال یافتند. بیان موقت آنتی­ژن HBsAg با استفاده از روش الایزا اندازه­گیری شد.   نتایج: بررسی بیان آنتی­ژن HBsAg در برگ­ها و غده­های گیاه سیب­زمینی نشان داد که پیش‫بر Pat1 به‫طور اختصاصی باعث بیان بالای آن در بافت­های غده­ای می­شود. بیان اندک این آنتی­ژن تحت کنترل پیش‫بر Pat1 در بافت­های برگی هم گزارش شده و می­تواند تاحدی به عوامل القا­کننده در محیط تلقیح بستگی داشته باشند. در حالی‫که بیان آنتی­ژن تحت پیش‫بر دایمی CaMV35S در تمامی بافت­های برگی و غده­ای اتفاق می­افتد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که ژن HBsAg بهینه­شده کدنی برای گیاه سیب­زمینی به‫خوبی عمل کرده و آنتی­ژن مربوط را بیان می­کند. نتیجه­گیری: نتایج این پژوهش نشان می­دهد که از پیشبر اختصاصی غده سیب­زمینی Pat1 همسانه­سازی شده می­توان به‫طور موثری برای بیان دایمی آنتی­ژن سنتزی بهینه­سازی شده کدنی HBsAg در گیاهان تراریخت سیب­زمینی استفاده کرد.  

بیان موقت, پیشبر غده Pat1, سیب­زمینی, هپاتیت ب, HbsAg