حمید قنبری - کارشناس ارشد مهندسی سازه بخش مهندسی عمران، دانشگاه شهید باهنر کرمان
رضا رهگذر - دانشیار بخش مهندسی عمران، دانشگاه شهید باهنر کرمان

در ویرایش سوم آئیننامه 2800 ، استفاده از قاب با شکلپذیری معمولی در سیستم دوگانه فولادی حذف شده است . با توجه به ساخت و ساز برخی از بناهای مهم کشور با این نوع سیستم سازهای البته با شکلپذیری معمولی و اهمیت آنها و آیا اینکه این نوع سازهها در زلزله طرح، جوابگوی سطح عملکردیِ ایمنی جانی یا همان هدفِ به حداقل رساندنِ تلفات جانی در زلزله های شدید مطابق با استاندارد 2800 میباشند، ارزیابی عملکرد و آسیبپذیری و بهسازیِ لرزهای آنها میتواند مثمرثمر واقع گردد. در این مقاله عملکرد سازههای موجود واقع در شهرکرمان با این نوع سیستم سازهای (مهاربند واگرای خمشی و خمشی- برشی ) که بر اساس ضوابط مبحث دهم مقررات ملی ساختمان و استاندارد 2800 طراحی و اجرا گردیده است مورد ارزیابیِ آسیب پذیری لرزه ای قرارگرفته شده است. نتایج ارزیابی بیانگر این است که در زلزله طرح، حدود 10 الی 16 درصد از کل اعضاء آسیبپذیر و سطح عملکرد ایمنی جانی را جوابگو نبودند و نیاز به بهسازی دارند. و بیشترین درصد اعضاء مورد نیاز بهسازی مربوط به طبقه اول و به ترتیب به تیرهای پیوند، تیرهای خارج از پیوند و ستونها اختصاص دارد. نتایج آماری بیانگر این مطلب است که تنها تیرهای خمشی واقع در دهانه های بدون مهاربندی شده ضوابط پذیرش سطح عملکردیِ ایمنی جانی در زلزله طرح را براورده ساختهاند. بنابراین ساختمانهای موجود با این نوع سیستم سازهای طراحی شده بر اساس استاندارد 2800 جوابگوی سطح عملکردیِ ایمنی جانی در زلزله طرح نبوده و نیاز به بهسازی و مقاومسازی لرزهای در آنها امری محتمل و لازم الاجرا میباشد. در ادامه 3 طرح جهت بهبود رفتار لرزه ای این نوع سازهها منطبق بر ضوابط سطح عملکردی و سطح خطر زلزله طرح آئیننامه 2800 ارائه شده و هر کدام از طرحها به طور جداگانه مورد انالیز بهسازی لرزهای قرار گرفته شده است و نهایتاً بهترین طرح جهت بهسازی این نوع سازهها چه از نظر مشخصات عمومی سازه و چه از نظر مقوله اقتصادی پیشنهاد شده است.

بهسازی لرزهای، سازه دوگانه، سطح عملکرد، دینامیکی طیفی، سطح عملکرد ایمنی جانی