حمایت از سربازان و نیروهای خودی در مخاصمات مسلحانه و اشغال نظامی (بررسی تطبیقی حقوق بین الملل و اسلام)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره: 3، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_CSIW-3-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 603
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدحسام الدین لسانی

استادیار گروه حقوق دانشگاه حضرت معصومه(س)

احمد کاظمی

دانشجوی دکترای حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی قم

چکیده

با وجود توسعه­ای که در حمایت از حقوق غیرنظامیان، اسیران و حتی بیگانگان در مخاصمات - به­ویژه در سده بیستم - ایجاد شده است اما درباره تعهد دولت­ها به حمایت از سربازان و نیروهای خودی چنین پیشرفتی در نظام­های حقوقی به­غیر از نظام حقوقی اسلام مشاهده نمی­شود. کنوانسیون­های چهارگانه ژنو و پروتکل­های الحاقی آن، گام­های مهم حقوقی در حمایت از غیرنظامیان و اسیران محسوب می­شوند اما گام­های مشابهی برای تعهد دولت­ها به حمایت از سربازان خودی اتخاذ نشده است؛ آنچنان­که برخی دولت­ها سربازان را به­مثابه مایملک خود می­نگرند و هر رفتاری را با آنها مجاز می­دانند. تحولاتی نظیر بیماری سندروم خلیج فارس و بحران تجاوز جنسی در ارتش آمریکا به­ویژه در جریان اشغال افغانستان و عراق، تعهد دولت­ها برای حمایت از نیروهای خودی را در کانون توجه قرار داد. با توجه به فقدان اسناد بین­المللی درباره تعهد دولت­ها به حمایت از سربازان خودی، به­نظر می­رسد از جهت نظریه­پردازی، حقوق قابل­استخراج در این خصوص، باید از منابع حقوق بین­الملل بشر و بشردوستانه­ی عرفی و به­ویژه از اصل حق حیات و کرامت انسانی برگرفته شود. مفاد کنوانسیون­های ژنو، پروتکل­های الحاقی آن و بیش از (20) قاعده از (161) قاعده­ استخراج­ شده توسط کمیته بین­المللی صلیب سرخ، به­طور غیرمستقیم رهنمودهایی درباره تعهد دولت­ها به حمایت از سربازان خودی ارائه می­دهند..

کلیدواژه ها

سربازان خودی, حمایت, حقوق بین الملل بشر و بشردوستانه, حقوق اسلام, سندروم خلیج فارس, تجاوز جنسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.