چالشهای دانش بومی و فناوری مدرن نگاهی به اندیشه و آثار سیدحسین نصر
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: اولین همایش ملی ارتباط علوم انسانی، تولید و صنعت
- کد COI اختصاصی: CHPI01_045
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 443
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه خوارزمی
چکیده
یکی از جدیترین چالش های اندیشه و فناوری مدرن، تعریفی متفاوت از رابطه انسان با طبیعت در نسبت با فرهنگهای شرقی، اسلامی و ایرانی است. اندیشه مدرن غربی در پی تصرف بیش از پیش در طبیعت برای نیل به هدف تولید بیشتر و پیشرفت است، در صورتی که اندیشهها و دانشهای بومی ایرانی، انسان را به عنوان جزئی از طبیعت تعریف میکردند. پیامد این دو تلقی متفاوت، که در نتیجه ی اندیشه های هماهنگ با طبیعت، دانش، بینش و فناوریهایی همچون قنات پدید میآید که نه در پی تصرف طبیعت، بلکه براساس خرد جمعی، در پی ایجاد امکانهایی برای زندگی انسان در بستر طبیعت و سازگار با اقلیم است، و نتیجه ی اندیشه مدرن نیز دانشها، بینشها، فناوریها و صنایعی است که بیش از پیش در پی تصرف و تسلط بر طبیعت با هدف پیشرفت، سود و رقابت، و پیامد جدی آن نه فقط تهدید حیات انسان، بلکه چالشی جدی برای کره ارض، تخریب محیط زیست و نابودی گونه های گیاهی و جانوری است. سیدحسین نصر، یکی از معدود متفکرین و فیلسوفان ایرانی است که درباره رابطه انسان و طبیعت و پیامد آن برای صنعت و فناوری به پشتوانه سنتهای بومی و ملی اندیشیده است. بر همین اساس تفاوتهای بنیادینی در نگاه انسان غربی به طبیعت و نگاه متفاوت انسان مسلمان به طبیعت برمیشمرد، که پیامد این دو نگرش متفاوت، نتایج متفاوتی را در سطوح صنایع و فناوری به وجود آورده است. او در آثارش به پیوستگی فرهنگ، فناوری و رابطه آن با حفظ محیط زیست اشاره میکند و معتقد است که اندیشه غربی از اساس بنیان رابطه انسان و طبیعت را تغییر داده و هر چه از آن منتج شود از جمله صنعت و فناوریهای مدرن نتیجه خوبی برای هستی جهان و انسان به بار نخواهد آورد. در گذشته زندگی و زیست جوامع شرقی و از جمله مسلمانان و ایرانیان در رابطهای برابر با طبیعت قرار داشت اما ورود مدرنیته باعث برهم خوردن نظم کهن شده است. جدای از آن مسلمانان دچار رنج مضاعفی از آن جهت که مسلمان نیز هستند و ریشه در جهان بینی اسلامی دارند شدهاند. در مواجه با فناوری، مسئله نصر بهطور کلی همین بازشناختن ریشهها و چرایی این موضوع است که فناوری غربی به چه دلایلی با جوامع شرقی و اسلامی سازگاری ندارد فناوری غربی چه آسیبهایی را برای طبیعت و محیطزیست به بار میآورد در دنیای مدرن امکانهای جایگزین فناوری غربی برای جوامعی با فرهنگهای شرقی، اسلامی و ایرانی چه میتواند باشد این مقاله در پی آن است که مسئله چالشهای دانش بومی و فناوری مدرن را در سپهر اندیشه و آثار سیدحسین نصر، با نگاهی انتقادی روایت کند، و از این مسئله فراتر رود، و نگاهی نیز به امکانهای جایگزین فناوریهای مدرن در اندیشه نصر برای جوامع با فرهنگ شرقی، اسلامی و ایرانی بیفکند.کلیدواژه ها
رابطه انسان و طبیعت، دانش بومی، فناوری مدرن، سیدحسین نصرمقالات مرتبط جدید
- چالش ها و فرصت های ارتباطات سازمانی در عصر شبکه های اجتماعی و هوش مصنوعی
- شناسایی و تبیین مسیرهای تاثیرگذاری بازاریابی حسی بر رفتار مصرف کننده؛ یک مطالعه فراترکیب
- بررسی اثر هوش هیجانی مدیران بر موفقیت کارآفرینانه در محیط های پرتلاطم
- کاربرد هوش مصنوعی در بهبود دقت و اثربخشی کانون های ارزیابی کارکنان
- کابرد هوش مصنوعی در بهبود فرایند بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در سازمان دولتی
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.