بررسی استحکامات دفاعی دوره پارت بر اساس بقایای برجای مانده

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات ایرانی، دوره: 15، شماره: 29
  • کد COI اختصاصی: JR_JISUK-15-29_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 356
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا خسروزاده

استادیار بخش باستان شناسی دانشگاه شهرکرد

سهیلا هادی پور مرادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی

چکیده

   از مهمترین مشکلات شناخت معماری پیش از اسلام کمبود آثار سالم برجای ­مانده از آن زمان است. این مسئله به خصوص در مورد دوره اشکانی (247  ق. م تا 224 م) صدق می­ کند. دوره ای که در آن مدارک خاص، کمیاب و گنگ است و معمولا بیشتر آثار معماری مربوط به این دوره در خارج از مرزهای ایران امروزی قرار دارند. به دلیل کمبود آثار معماری دوره اشکانی، شناخت ما در مورد معماری این دوره بیشتر بر اساس قلاع و دژهای برجای­مانده از این دوره است. تابه­حال، بر اساس این آثار برجای­مانده، توانسته­ایم برخی از نقاط تاریک معماری اشکانی را روشن کنیم و استفاده بیشتر از آنها این فرصت را پیش خواهد آورد تا به جزئیات بیشتری در ارتباط با معماری و سیستم­های دفاعی این دوره پی ببریم. وضعیت جغرافیایی سرزمین ایران، واقع شدن آن در منطقه ای حد فاصل بین آسیای میانه، هند، بین النهرین و آسیای صغیر، و قرار داشتن آن در مسیر جاده ابریشم، همواره این سرزمین را در معرض حمله ها و تهاجم های ملل، اقوام و قبایل مجاور قرار داده است، بنابراین حاکمان کشور مجبور بوده اند از مناطق مرزی در برابر هجوم بیگانگان محافظت کنند. یکی از موثرترین شیوه ها برای آمادگی در برابر حمله احتمالی، احداث استحکامات در نقاط حساس بوده­است. در این مقاله تلاش می­شود یکی از مهمترین مجموعه بناهای این دوره، یعنی استحکامات پارتی معرفی و مورد بررسی قرار گیرند. براین­اساس به نظر می­رسد بیشتر قلعه­های اشکانی پلانی چهارگوش با برج­هایی گرد در گوشه­ها دارند که این ویژگی در سرتاسر امپراطوری دیده می­شود، ولی استفاده از مصالح بر اساس ویژگی­های جغرافیایی در قسمت های مختلف متفاوت بوده است.    

کلیدواژه ها

پارت, معماری, استحکامات دفاعی, قلعه های پارتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.