مریم رسول زاده - عضو گروه اقتصاد شهری جهاد دانشگاهی مشهد
باب اله حیاتی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز

اقتصاد کشورهای متکی به منابع طبیعی نظیر ایران ، تحت تاثیر اثرات مستقیم و غیر مستقیم استفاده از منابع طبیعی خواهد بود .بنابراین برای برنامه ریزی صحیح در آن کشور در راستای توسعه اقتصادی پایدار ، در نظر گرفتن ارزش تخریب منابع طبیعی درمحاسبات ملی ضروری است و برای این منظور باید روشی را برای تحلیل اقتصادی تخریب منابع طبیعی در نظر گرفته و لذا محاسبه روند تخریب این منابع و ارزش گذاری آنها ضرورت خواهد داشت . هدف مطالعه حاضر کمی سازی روند تخریب منابع طبیعی تجدید پذیر، جنگلها، مراتع، ماهی گیری، خاک و منابع تجدیدناپذیر نفت، معادن و انرژی در ایران طی سالهای 84-46 است که برای این منظور از منطق فازی استفاده شده است . نظریه مجموعه های فازی، برای شرایط نبود اطمینان به کار میروند که فرمول بندیریاضی بسیاری از مفاهیم و متغیرهای غیر دقیق و مبهم، استدلال، کنترل و تصمیم گیری در شرایط نبود اطمینان براساس این نظریه ممکن می شود. نتایج تحقیق نشان میدهد که روند تخریب منابع طبیعی در کشور طی سال های مورد مطالعه، نوسانات زیادی داشته و در سال های جنگ تحمیلی به حداکثر خود رسیده است، اما این نوسانات در طی سال های اخیر 84-78 تقربیاً تعدیل شده ولی همچنان دارای روند افزایشی است . بنابراین دولت باید برنامهریزی مناسب و بلندمدت در راستای حفظ، احیا و کنترل برداشت ازمنابع طبیعی را در سر لوحه سیاست های خود در نظر بگیرد و در محاسبه تولید ناخالص ملی ارزش تخریب منابع طبیعی را نیز مد نظر قرار دهد و با فرهنگسازی زمینه استفاده صحیح از این منابع را فراهم سازد.

ایران، تخریب منابع طبیعی، منطق فازی