کشف محور موضوعی سوره حج با روش تحلیل محتوا

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_QHS-12-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 852
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بی بی سادات رضی بهابادی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س)

مریم احدیان

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

وجود پیوستگی و ارتباط موضوعی آیات یک سوره از ویژگی های قرآن کریم می باشد. در این پژوهش با روش تحلیل محتوا به بررسی کشف محور موضوعی در سوره مبارکه حج پرداخته شد. به این منظور در ابتدا تحلیل محتوای کمی، فراوانی کلمات، موضوعات آیات و جهت گیری ها مورد بررسی قرار گرفت و طبق اطلاعات حاصل از آنها مشخص گردید بخش عمده ای از سوره حج مربوط به اصول دین با بیشترین تاکید بر روی توحید و ولایت الهی می باشد. در گام دوم با در نظر گرفتن اطلاعات حاصل از تحلیل کمی، به تحلیل محتوای کیفی پرداخته و مضامین استخراج شده دسته بندی گردید و در قالب شش مقوله: معاندان حق و دین ستیزان، مومنان، ولایت الهی، معبودان باطل، شرایع و احکام اسلام و معاد طبقه بندی شد. در نهایت مشخص گردید برخلاف ادعاهای مطرح شده، سوره مبارکه حج با وجود موضوعات متعدد، دارای یک محور کلی می باشد که در آیه 62 ذکر گردیده است: ان الله هو الحق وان ما یدعون من دونه هو الباطل وان الله هو العلی الکبیر لذا محور موضوعی سوره حج مقایسه بین خداوند و معبودان باطل و همچنین مقایسه بین مومنان که ولی شان خداست با منکران که ولی شان معبودان باطل است.

کلیدواژه ها

سوره حج, تحلیل محتوا, وحدت موضوعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.