محمد عظیم محمدی - کارشناسی ارشد،گروه حقوق دانشگاه قم ،ایران

در دنیای امروزی زبان یکی از نمودهای تنوع فرهنگی شمرده میشود و هر زبان منعکس کننده یک نگاه جهانی و فرهنگ بی همتاست در چارچوب اقدامات ایجابی دولت ها و در راستای حفظ و توسعه فرهنگ اقلیت ها لازم است که امکانات آموزشی برای تدریس زبان اقلیت ها ایجاد شود...حفظ و توسعه هویت اقلیت ها بدون ارائه آموزش زبان مادری در مدارس یا دستکم تدریس زبان مادری به عنوان یکی از موضوعات کتب درسی امکان پذیر نخواهد بود... لازم است افراد از دوره خردسالی و مقاطع اولیه آموزش قادر باشند نه تنها به زبان مادری خود آموزش بینند، بلکه زبان مادری آنها فرهنگی که در درون آن نهفته است به آنان آموزش داده شود. افرادی که زبان مادری آنها با زبان رسمی کشور متفاوت است، باید حداقل قادر باشند، در مناطقی که تراکم جمعیتی قابل قبولی دارند از آموزش به زبان مادری خود در کنار زبان رسمی کشور بهره مند شوند. در این راستا، جامعه بین المللی در اعلامیه های قانونی برای ارتقاء این حق با تصویب کنوانسیون های بین المللی و اعالمیه ها، دولت ها را تشویق کرده اند که به حقوق این اقلیت ها احترام بگذارند. اقلیت های قومی و زبانی که نمودی از تنوع فرهنگی و زبانی ایران است، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران موردتوجه و در اصل 15 به این حق بشری اجتناب ناپذیر پرداخته و تدریس ادبیات آنها را مورد تاکید قرار داده است. در این تحقیق با استفاده از شیوه های توصیفی و تحلیلی به ویژه کتابخانه ای به بررسی حق آموزش به زبان مادری در اسناد بین المللی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است.

زبان مادری، اقلیت، اعلامیه, قانون اساسی، آموزش