ملیحه فدایی مقدم - دانشجوی دکترای روان شناسی عمومی، دانشکده روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین، ایران
محمد زارع نیستانک - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین، ایران
جلال وهابی همابادی - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین، ایران

رفتار انسان تابع تمامیت وجود اوست؛ یعنی هم جسم و هم روان در رفتار انسان تاثیر میگذارد. امروزه ثابت شده است که بسیاری از عوامل روانی و تغییرات محیط زندگی که با فشار روانی همراه است؛ از جمله عوامل ایجاد بیماری جسمانی یا تشدید کننده تظاهرات این بیماری هاست. همچنین با به خطر افتادن سلامت جسمانی؛ واکنشهای روانی نیز در افراد به وجود می آید. برای نمونه بیماریهای مزمن جسمانی؛ شرایط دراز مدت و محدود کنندهای را برای فرد ایجاد میکند که تبعات منفی رفتاری به دنبال دارد. همچنین مشکلات روانی میتواند تبعاتی به صورت بیماریهای شبه جسمانی؛ انواع معلولیتها یا بیماریهای روانتنی به همراه داشته باشد. علاوه بر این رشد و گسترش دنیای ماشینی؛ بالا رفتن سن ازدواج و بسیاری مسایل دیگر ممکن است به افزایش معلولیت و بیماریهای روانتنی منجر شود. به دلیل اهمیت موضوع هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سرسختی و شیوه های حل مساله افراد دارای معلولیت جسمی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل 200 نفر معلول حرکتی سازمان بهزیستی شهر قم بود که از میان نمونهای شامل 30 نفر دختر و پسر(15نفر گروه کنترل و 15 نفر گروه آزمایش) با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روش پژوهش نیمه آزمایشی بود و شرکت کنندگان در یک مداخله 2/5 ماه ه به مدت 10 جلسه 120 دقیقه ای آموزش دیدند. سپس با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و اجرای پرسشنامه های سرسختی کوباسا(زارع و امین پور، (1390 و شیوه های حل مساله کسیدی و لانگ(محمدی و صاحبی، (1380 اطلاعات لازم جمع آوری شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش سرسختی روانشناختی و همچنین افزایش در شیوه های حل مساله موثر بوده است. آموزشها در این نوع گروه درمانی به افراد دارای معلولیت حرکتی باعث کاهش از اضطراب (مخصوصا اضطراب اجتماعی) در آنان شد. همچنین منجر به افزایش سرسختی، مقاومت و سازگاری با شرایط جسمی شان گردید و باعث بهبود در مهارت حل مساله در آنها شد. بنابراین می توان گفت، گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبکهای حل مساله و سرسختی افراد دارای معلولیت حرکتی موثر است.

گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد، سرسختی و شیوه های حل مساله