پژمان خلیلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی شیلات دانشگاه صنعتی اصفهان،
مه نوش مقدسی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه اراک،
سیدمحمدرضا حسینی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه اراک،
سعید داودی نیا - مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کیار،

یکی از مهمترین دلایل تخریب پلها پدیده آبشستگی است که علاوه بر تلفات جانی، هزینه های زیادی را بهصورت مستقیم و غیرمستقیم بر کشورها تحمیل میکند، لذا شناخت و به کار بردن روش های مناسب برای کاهش آبشستگی اطراف پایه پل ضروری به نظرمیرسد. به طورکلی روشها برای کنترل و کاهش آبشستگی در دو دسته کلی طبقه بندی میشوند. در بخش اول با به کارگیری مواد و مصالح متفاوت مانند انواع سنگچین یا سنگریزه ای حفاظتی در اطراف پایه سعی در جلوگیری از حرکت ذرات بستر مینمایند و در روش دیگر اضافه کردن ابزار به پایه یا به بستر باعث حذف و یا کاهش قدرت عوامل فرسایشی نظیر جریان های ثانویه و گرداب های نعل اسبی میشود. ازجمله این روش ها میتوان به طوقه، شکاف درون پایه ها، پره های مستغرق، شمع های حفاظتی و ... اشاره نمود. طوقه صفحهای است که در ارتفاعات مختلف پایه پل و معمولا نزدیک بستر در اطراف پایه قرار میگیرد. این صفحه محافظ به صورت یک صفحه صاف و دارای ضخامت ناچیز است که در کاهش توسعه ی آبشستگی موثراست. کارایی یک طوقه بهاندازه و محل قرارگیری آن بر روی پایه نسبت به بستر، بستگی دارد. زمانی که طوقه برای محافظت از آبشستگی روی پایه نصب میشود، جریان رو به پایین در حین برخورد به طوقه از بستر منحرف شده و جلوی آبشستگی گرفته میشود.

آبشستگی، گرداب نعل اسبی، طوقه، تخریب پل.