سید علی غفاری نژاد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج
علی درینی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج
داود مومنی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج

عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما در چند سال اخیر مهمترین معضل تولیدکنندگان خرمای کشور بویژه در استانهای کرمان، هرمزگان، خوزستان، بوشهر و برخی از نواحی استان فارس که مهمترین استانهای تولیدکننده خرما هستند بوده است و ارقام غالب تجاری و بسیار مهم این مناطق نظیر مضافتی در استان کرمان، مرداسنگ در هرمزگان، کبکاب در بوشهر و خاصی، کبکاب و استعمران در خوزستان شدیدا توسط این عارضه خسارت دیده‌اند. به منظور تعیین تاثیر تزریق منگنز، روی و مس به تنها نخل در جلوگیری از این عارضه آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی شامل 5 تیمار (1-شاهد، 2-تزریق محلول یک درصد سولفات منگنز، 3-تزریق محلول یک درصد سولفات روی، 4-تزریق محلول یک درصد سولفات مس و 5-تزریق محلول یک درصد سولفات منگنز+ سولفات روی+ سولفات مس) در 4 تکرار در نخلستان‌های منطقه جیرفت از دی ماه 82 مدت دو سال بر روی رقم مضافتی به مرحله اجرا درآمد. مراقبت‌های زراعی شامل مصرف کودهای شیمیایی، آبیاری، مبارزه با علفهای هرز، آفات و بیماری‌ها در کلیه تیمارها به صورت یکسان انجام گرفت. هنگام برداشت میزان خسارت ناشی از عارضه در هر تیمار مشخص شد. با نمونه‌برداری از برگ و دم خوشه، غلظت عناصر غذایی آهن، منگنز، روی و مس در آنها اندازه‌گیری گردید. نتایج دو ساله اجرای طرح نشان داد که کمترین میزان عارضه (88/21 درصد) از تیمار مخلوط محلول یک درصد سولفات منگنز+ سولفات روی+ سولفات مس بدست آمد که نسبت به شاهد (13/53 درصد) و سایر تیمارها معنی‌دار بود. همچنین بیشترین میزان عملکرد و غلظت منگنز در برگ و دم خوشه خرما در این تیمار مشاهده شد.

نخل، عارضه خشکیدگی خوشه خرما، عناصر کم‌مصرف، تزریق