هانی پورمقدم - کارشناس ارشد مهندسی معدن استخراج، مهندسین مشاور ایمنسازان،
مهدی رسولی ملکی - مدیر گروه دپارتمان تخصصی زمینشناسی مهندسی، گروه مهندسین مشاور هراز راه،

قطعه دوم تونل زاگرس دارای طول تقریبی 26 کیلومتر و قطر حفاری 6/73 متر میباشد که در استان کرمانشاه واقع شده است. حفاری این تونل توسط دستگاه حفاری TBM دو سپره انجام میشود. رخنمونهای سنگی مسیر تونل بیشتر شامل سنگ آهک، سنگ آهک رسی، شیل و به صورت محدود شامل ماسه سنگ و گچ میباشد که در آنها ساختارهای مختلف زمینشناسی از قبیل انواع چین و گسل مشاهده میشود. حدود 15 کیلومتر از این تونل حفاری شده است و در طول این مسیر مخاطرات بسیار زیادی مشاهده شده است. وجود مخاطراتی نظیر گاز هیدروژن و آب زیرزمینی فراوان در 15 کیلومتر ابتدای تونل و همچنین مسیر طولانی جهت حمل مصالح حفاری شده به خارج از تونل و ورود تجهیزاتی نظیر سگمنت، ریل و غیره به داخل تونل، وقفه زمانی زیادی را در امر حفاری تونل ایجاد کرده است؛ به همین دلیل با حفر تونل دسترسی به طول 900 متر تصمیم بر آن شده است تا خروج مصالح و ورود تجهیزات از این تونل انجام شود. روشهای مختلفی برای خروج مصالح حفاری شده در تونلهایی که به روش مکانیزه حفر میشود، وجود دارد. در این مقاله با توجه به شرایط ژئومکانیکی مسیر و عوامل تاثیرگذار دیگر به مقایسه دو روش حمل مصالح حفاری شده با نوارنقاله و لوکومتیو برای 11 کیلومتر انتهای مسیر، بر اساس مدت زمان لازم جهت اتمام پروژه پرداخته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داده است که مدت زمان لازم برای اجرای پروژه توسط نوارنقاله برابر 3/6 سال و توسط لوکومتیو برابر 6/4 سال میباشد. بنابراین استفاده از نوار درجه ارجحیت بیشتری نسبت به لوکومتیو خواهد داشت.

قطعه دوم تونل زاگرس، دستگاه TBM، شرایط ژئوتکنیکی، نوارنقاله، لوکومتیو