الناز حسنی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت سازمانهای دولتی گرایش مالی و اقتصادی، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه اقتصاد و مدیریت
حبیب ابراهیم پور - دکترای تخصصی مدیریت دولتی، دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه اقتصاد و مدیریت
زهرا فتوره چی - دکترای تخصصی اقتصاد، استادیار دانشگاه محقق اردبیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه اقتصاد و مدیریت

مقاله حاضر با روش توصیفی_ تحلیلی و با رویکرد جامعه شناختی به بررسی رابطه بین دین و توسعه انسانی پرداخته است. آنچه در اینجا مدنظر قرار گرفته، پاسخ به ابهاماتی است که همواره در بحث رابطه بین دین و توسعه انسانی مطرح بوده و منجر به اختلافات فراوانی در این حوزه گردیده است .هر یک از نظریه پردازان دینی و اجتماعی، با توجه به زمینه فکری و تخصصی خود سعی داشته اند تا دین و توسعه را منافی هم و یا همسو با هم جلوه دهند .بدین ترتیب، سوالاتی که در این میان مطرح می شود این است که آیا دین با توسعه انسانی در تعارض و تضاد است یا اینکه با آن همسو و هم جهت است آیا دین می تواند عامل انحطاط و عقب ماندگی جوامع باشد آیا می توان دین را فی نفسه عامل رشد و توسعه جوامع دانست یا شاید هم برداشتی که جوامع در دوران مختلف تاریخی بنابرشرایط و مقتضیات موجود خود از دین داشته اند، منجر به پیشرفت و یا عقب ماندگی آنها شده است .در این نوشتار تلاش شده تا با تحلیل دیدگاه های جامعه شناسانی به این سوالات پاسخ داده شود.

دین، توسعه، ، توسعه انسانی