بیمارستان های ایمن در بحران: شاخص های عملکردی، غیرعملکردی و ساختاری مورد نیاز

کشور ایران باتوجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود یکی از کشورهای بلاخیز در سطح دنیا طبقه بندی شده است. از سویی سلامت همواره و در هر شرایطی از مهمترین مطالبات مردم بوده است، جایگاه ویژه ای داشته و مورد تاکید بوده، بنابراین همانطور که روند وقوع حوادث و بلایای طبیعی در دنیا و ایران روزافزون می باشد نظام سلامت ،و در صف اول مراکز بهداشتی درمانی نیز باید آمادگی، ظرفیت و قابلیت کافی را برای حفظ و تامین سلامت آحاد جامعه کسب کنند. حوادث و بلایا اتفاقاتی هستند که ظرفیت های نظام سلامت هر کشوری را به چالش می کشند.بیمارستان ها یکی از مهمترین مراکزی هستند که در صورت وقوع بحران و بلایا باید به فعالیت خود ادامه دهند. به رغم اهمیت آن، مراکز بهداشتی در معرض آسیب پذیری در برابر بلایای طبیعی نیز قرار دارند و می توانند باعث به خطر افتاده زندگی بیماران و کارکنان بهداشتی شوند و به انها آسیب برسانند.این مطالعه عناصر ساختاری، غیر ساختاری و کاربردی را ارائه می دهد که برای اطمینان از عملکرد مراکز بهداشتی در شرایط اضطراری و استمرار فعالیتشان، باید در نظر گرفته شود. این شاخص ها به صورت چک لیست هایی ارائه شده که می تواند به راحتی در برنامه ریزی برای ساخت و ساز، تکمیل، نوسازی و ارزیابی خسارات مورد استفاده قرار گیرند.این شاخص ها از طریق سالها تجربه، پژوهش، کار و بررسی توسط (DOH-HEMS)، (DOH-NCHFD) در فیلیپین با همکاری انجمن مدیریت بیمارستان (AHA) و با حمایت دفتر منطقه ای سازمان بهداشت و درمان در غرب اقیانوس آرام (WHO-WPRO) تهیه و تدوین شده اند. پس از بررسی بیشتر توسط سایر متخصصین و دیگر کشورهای عضو از جمله کامبوج، جمهوری دموکراتیک خلق لائوس و ویتنام، این ابزار منطقه ای توسعه یافت. این ابزار ،وسیله ای برای ارتقا آگاهی از عناصر اساسی است که میتوانند راهکارهای مقرون به صرفه ای را برای اطمینان از ایمنی بیمارستان ها ارائه دهند.هدف: سازمان بهداشت جهانی نیاز به ایجاد بیمارستان های ایمن را، بویژه در زمان وقوع حوادث و شرایط اضطراری، همچنین زمانی که باید آمادگی لازم جهت حفظ جان افراد و ارائه خدمات بهداشتی ضروری را به جامعه ارائه دهد، به رسمیت می شناسد. بیمارستانها باید آمادگی لازم جهت رویارویی با بلایای طبیعی و انجام نقش حیاتی خود را دارا باشد.لذا هدف این مطالعه کمک به سازمان های دولتی و ذینفعان خصوصی است تا اقدامات لازم جهت آمادگی بخش سلامت را برنامه ریزی، تدوین و اجرا نمایند . هدف مطالعه افزایش آگاهی و تغییر در نحوه محافظت از بیماران و کارکنان بهداشتی با تضمین انعطاف پذیری ساختاری تسهیلات بهداشتی.اطمینان از عملکرد درست تسهیلات بهداشتی و خدمات درمانی پس از شرایط اضطراری و فاجعه، و زمانی که بیشترین نیاز به انها احساس میشود بهبود ظرفیت مدیریت کارکنان و موسسات بهداشتی در شرایط اورژانسی، بحرانی و در هنگام وقوع بلایا و همچنین: ارزیابی بیمارستان های موجود و تسهیلات بهداشتی از لحاظ آسیب پذیری های ساختاری، غیر ساختاری و عملکردی حمایت از ساختن یک بیمارستان جدید یا مراکز بهداشتی که می تواند در هر شرایط اضطراری یا فاجعه مقاومت کند. برنامه ریزی برای بازسازی و تکمیل بیمارستان ها و مراکز بهداشتی برای اطمینان از انعطاف پذیری، ایمنی و عملیات مداوم در زمان های اضطراری و فاجعه.نتیجه گیری: بیمارستانها و مراکز بهداشتی که قصد استفاده ازاین شاخص هارا دارند باید ساختمان، کدهای ساختاری، ایمنی آتش سوزی و کد الکتریکی و سایر رهنمودها و مقررات مربوط به ساختار و عملکرد بیمارستان را داشته باشند. این امر به منظور حصول اطمینان از اشنایی آنها با قوانین و مقررات براساس نیازهای متفاوتی است که با ان روبه رو خواهند شد. بیمارستان ها با این روش تشویق می شوند که گروه های کاری فنی ایجاد کنند که مجموعه ای از شاخص های فهرست شده را بر حسب نیاز به شاخص های خاص در محیط ویژه خودشان را بررسی، و تعیین کنند که آیا آنها منطقی و قابل اجرا هستند یا خیر، این گروه ممکن است شامل هماهنگ کننده ، معمار، مهندس، مسئول ایمنی و مدیریت، متحصص طب اورژانس و.. باشد. چک لیست و شاخص های موجود به عنوان یک ابزار ارزیابی داخلی برای بهبود ساختار و عملکرد بیمارستان ها و مراکز بهداشتی برای آمادگی و واکنش به شرایط اضطراری استفاده میشود. بعضی از شاخص ها باید به یک محیط یا محیط محلی متصل شوند. به عنوان مثال، تجهیزات اساسی، دستورالعمل های درمان وپروتکل ها و بسته های اضطراری باید بر اساس کشور و نوع بیمارستان باشد. لازم به ذکر است مجموعه ای از شاخص های ذکر شده نیاز به بررسی وتست بیشتر در زمینه کاربرد آنها در کشورهای مختلف و تطابق محلی دارد. این مطالعه ضمانت یا ادعایی مبنی براینکه پیاده سازی این روش، راهنمایی قطعی در جهت حصول اطمینان بیمارستان ها و مراکز بهداشتی در موارد اضطراری و فاجعه است ندارد بلکه این امر در حال انجام است و اصلاحات بعدی بعد از هربار پایش و اعتبار سنجی افزوده میشود

کلیدواژه ها:

بیمارستان های ایمن ، بحران و بلایا ، شاخص