ژاله تحصیلی - دانشیار گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس
مظفر شریفی - دانشیار گروه بیماری های گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
ناصر صفایی - دانشگاه تربیت مدرس
مهرداد بهمنش - دانشیار گروه ژنتیک، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس،

کتان سفید (Linum album Kotschy ex Boiss.) یکی از گونه های بومی ایران، دارای پودوفیلوتوکسین و دیگر ترکیبات لیگنانی است. پودوفیلوتوکسین، لیگنانی است که در گونه های گیاهی معدودی حضور دارد و به دلیل خواص ضد سرطانی اهمیت دارویی زیادی پیدا کرده است. دست ورزی محیط های کشت سلولی با الیسیتورها یکی از راهکارهای مهم جهت القای تولید متابولیت های ارزشمند می باشد. در این پژوهش، دیواره جدا شده قارچ Fusarium graminearum پس از تعیین غلظت بهینه، در روز 7 بعد از واکشت به کشت سلولی کتان سفید با غلظت 1 درصد (v/v) اضافه گردید. پس از برداشت سلول ها در روزهای 3 و 5 و 7 بعد از تیمار، میزان ترکیبات لیگنانی با HPLC بررسی گردید. همچنین میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی، فلاوونول ها و لیگنین بررسی شد. نتایج نشان داد میزان پودوفیلوتوکسین و لاریسی رزینول بعد از تیمار در مقایسه با نمونه های شاهد افزایش قابل ملاحظه ای داشته است. میزان ترکیبات فنلی در روز 5 بعد از تیمار و میزان ترکیبات فلاونوئیدی و فلاونولی در روز 3 و 7 بعد از تیمار افزایش داشته است. لیگنین نیز به عنوان یک ترکیب دفاعی بعد از تیمار با دیواره قارچ افزایش یافت.

Linum album, لیگنان ها, الیستور قارچی, کشت تعلیقی