رسانه تعاملی عامل ارتقای سواد رسانه ای (مطالعه ای بر تلویزیون تعاملی)

با پیشرفت تکنولوژی تلویزیون تعاملی در امتداد تلویزیون سنتی شکل گرفت. تلویزیون تعاملی را می توان واکنشی مشترک به همگرایی رسانه ها قلمداد کرد، الگوی مفهومی جدیدی که با توسعه ی فناوری های دیجیتال آغاز شد و می رود تا به یک مدل ارتباطی نوین بیانجامد. پدیده تلویزیون تعاملی علاوه بر جاذبه های خود برای مخاطبان، از پیچیدگی های زیباشناختی و فنی قابل ملاحظه ای برخوردار است و دستمایه ای بسیار جذاب در ایجاد یک انقلاب در برنامه سازی تلویزیونی تبدیل خواهد شد. شناخت کامل از تلویزیون تعاملی منجر به بروز قالبها و ظرفیتهای بیانی جدید می شود. تلویزیون تعاملی می تواند به مخاطبان رسانه ها بیاموزد که از حالت انفعالی و مصرفی خارج شده و به معادله متقابل و فعالانه ای وارد شوند که در نهایت به نفع خود آنان باشد که این رویکرد همسو با سواد رسانه ای است. تا کنون ارتباط با رسانه یک رابطه یکسویه و انفعالی بوده، ارتباطات در این رسانه جدید رابطه ای فعال تر وتعاملی تر است به طوری که کاربر می تواند در نقش تولید کننده محتوا هم قرار بگیرد. جامعه به شیوه جدید دست به مبارزه می نهد و با تقویت تفکر انتقادی کاربر به او کمک می کند در روند جهانی شدن هویت ملی خود را حفظ کند. به کمک مشارکت، کاربر با تبعات فرهنگی و اجتماعی انتخاب خود در دنیای تخیلی روبرو می شود و سعی در اصلاح آن در دنیای واقعی می کند و به گونه ای مهارت مقابله با مسائل دنیای مدرن را کسب می کند. بدون سواد رسانه ای، نمی توان درک صحیح از پیام های رسانه ای داشت؛اگر ظرفیت های این رسانه جدید شناخته شود باعث می شود تا مخاصبان درک عمیق تری از آنچه می بینند، می شنوند و می خوانند داشته باشند. از ویژگی های فنی این رسانه که بر بستر شبکه داخلی است می توان در ارتقای سواد رسانه ای کاربر استفاده کرد تا قضاوت های صحیح تری از محیط پیرامون خود داشته باشند. یکی از جنبه های سواد رسانه ای مصرف محتوای رسانه از منظر انتقادی است که بوسیله تعامل ذاتی در این رسانه، می توان قدرت تجزیه و تحلیل، تفسیر و ارزیابی اطلاعات را در کاربر افزایش داد. یکی دیگر از اهداف سواد رسانه ای نشان دادن اضافه بار اطلاعاتی است؛ با تعامل ابزاری می توان فرهنگ استفاده از اطلاعات ضروری و مورد نیاز را در کاربر نهادینه کرد.در این مقاله قصد داریم چگونگی ارتقای سواد رسانه ای کاربر توسط تلویزیون تعاملی را بررسی کنیم. روش تحقیق در این پژوهش کیفی، توصیفی-تحلیلی است که بر پایه اطلاعات بدست آمده از منابع جدید کتابخانه ای و رجوع به برنامه های ساخته شده به عنوان برنامه های تعاملی صورت می گیرد.این رسانه جدید با تولید برنامه های تعاملی اجازه مشارکت به کاربر را می دهد و با پرسش های که در طول برنامه مطرح می کند ساختارهای ذهنى کاربر را نقد کرده و با سنت های غلط اجتماعی و فرهنگی حاکم بر

کلیدواژه ها:

تلویزیون تعاملی ، تعامل ، سواد رسانه ای ، رسانه های مدرن ، تفکر انتقادی