علیت و پیش بینی در کیهان شناسی مدرن

کیها­ن­شناسی مدرن، علمی متکی بر شواهد تجربی است ولی اصول فلسفی و پیش­فرض های متافیزیکی نقش بسیار مهمی در آن دارند. نظریه نسبیت عام اینشتین که یکی از ابزارهای اصلی کیها­­ن­شناسی است، یک نظریه فیزیکی موجبیتی است (به جز در تکینگی ها) و لذا انتظار می رود طبق معادلات میدان اینشتین بتوان تحول بزرگ-مقیاس جهان را پیش بینی کرد. اما کشف شتاب مثبت جهان در پایان قرن گذشته نشان داد که موضوع پیش بینی آینده جهان، چنان­که تصور می شد، میسر نیست. در این مقاله ضمن بررسی مبانی فلسفی علیت فیزیکی، موجبیت و پیش بینی در نسبیت و کیهان­شناسی، از این ادعا دفاع می شود که پیش فرض های متافیزیکی کیهان­شناسان در پیش بینی آنها در مورد آینده جهان، شدیدا دخالت دارد.

کلیدواژه ها:

موجبیت و پیش بینی پذیری ، مساله افق ، اصل کیهان شناختی ، اصل انسان -محوری ، انرژی تاریک