تقسیم پساپدیدارشناسانه روابط انسان و تکنولوژی از نظر دون‎آیدی و ظرفیت‎های آن برای اخلاق کاربری تکنولوژی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فلسفی، دوره: 12، شماره: 23
  • کد COI اختصاصی: JR_PHILO-12-23_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 360
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی طباطبایی

دانش آموخته دکتری فلسفه، دانشگاه اصفهان

غلامحسین توکلی

دانشیار دانشگاه اصفهان

چکیده

اخلاق کاربری تکنولوژی، نیازمند دسته‎بندی مناسبی از تکنولوژی‎هاست تا بتوان برای هر دسته کلان تکنولوژی، اصولی اخلاقی را متناسب با ویژگی‎های مشترک هر دسته تدارک دید. دون ‎آیدی در رویکرد پساپدیدارشناسی تجربی خود، روابط ما را با تکنولوژی به چهار دسته تجسد، هرمنوتیکی، غیریت و زمینه‎ای تقسیم می‎کند که بر همین اساس می‎توان تکنولوژی‎ها را نیز بر اساس کارکرد اصلی‎شان، به همین شکل تقسیم کرد. براین‎اساس تکنولوژی‎های متجسد، گسترش‎دهنده ادراکات ما هستند، تکنولوژی‎های هرمنوتیکی، به امری جز خود اشاره می‎کنند و همچون متنی پیش روی ما باز هستند، تکنولوژی‎های غیرگونه، همچون شخص انسانی در برابر ما ظاهر می‎شوند و تکنولوژی‎های زمینه، در حاشیه آگاهی ما به کار خود مشغول‎اند. در این مقاله، نشان داده می‎شود که این تقسیم‎بندی دون آیدی، به سبب ظرفیت‎هایی همچون توجه به رابطه انسان با جهان اطراف، دربرگیرندگی تکنولوژی‎های جدید و قدیم، و عینیت و بی‎طرفی، زیربنای مناسبی برای مباحث اخلاقی و به‎ویژه اخلاق کاربری در حوزه تکنولوژی است. با این همه، این تقسیم‎بندی ابهامات و کاستی‎هایی نیز دارد؛ از جمله عدم جامعیت و ایرادات صوری تقسیم. به نظر می‎رسد این کاستی‎ها را بتوان با اصلاحات و تغییراتی اندک در تقسیم‎بندی، برطرف ساخت.

کلیدواژه ها

پساپدیدارشناسی, اخلاق کاربری تکنولوژی, دون‎آیدی, رابطه تجسد, رابطه غیریت‎, رابطه هرمنوتیکی, رابطه زمینه ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.