بهرام شریف نبی - استاد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
فریبا قادری - استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
ناهید جوادی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

بادام یکی از درختان میوه تیره Rosaceae است که در استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری برای استفاده از دانه خوراکی آن نسبت به سایر درختان میوه هسته دار بیشتر کشت می شود. در این پژوهش، برخی از عامل های پوسیدگی ریشه و طوقه درختان بادام مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی 53 جدایه Phytophthora cactorum (19 جدایه) و Phytophthora cryptogea (21 جدایه) و Phytopythium litorale (13 جدایه) جداسازی و شناسایی شدند. به منظور تایید مولکولی گونه های شناسایی شده، تعداد 25 جدایه از بین 53 جدایه کل به طور تصادفی جهت تعیین توالی، محصول حاصل از تکثیر ناحیه های ITS انتخاب شدند. همچنین از جفت آغازگرهای اختصاصی BPhycacL87FRG(F) /BPhycacR87RRG و Cryp1(F)/ Cryp2 برای شناسایی اختصاصی گونه ها استفاده شد. واکنش نهال های هشت ماهه رقم های بادام سنگی، ربیع، شاهرود 12 و پایه GF677 به سه جدایه (cactorum P) P1، (P. cryptogea) P32 و (Pp. litorale) P41 در شرایط گلخانه نشان داد که گونه های P. cactorum و P. cryptogea و Pp. litorale به لحاظ بیماری زایی تفاوت معنی داری با یکدیگر دارند. گونه های Pp. litoraleوP. cactorum به ترتیب بیشترین و کمترین بیماری زایی را در مقابل همه رقم های بادام داشتند و رقم های سنگی و GF677 به ترتیب بیشترین و کمترین حساسیت را در برابر هر سه گونه از خود نشان دادند. برای پژوهش های فیلوژنتیکی، تعداد 9 جدایه (سه جدایه از هر گونه P. cactorum، P. cryptogea و Pp. litorale)بر اساس توالی یابی ناحیه ITS-rDNA بررسی شدند. این پژوهش اولین گزارش از بیماری زایی Pp. litorale روی بادام در ایران است.

بیماری زایی, رده بندی, تبارزایشی, Phytophthora, Phytopythium