تاملی بر آیه نفی سبیل با تاکید بر مفهوم واژه سبیل

  • سال انتشار: 1386
  • محل انتشار: تحقیقات علوم قرآن و حدیث، دوره: 4، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_TQH-4-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 535
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فریبا حاجی علی

استادیار دانشگاه الزهراء

چکیده

 واژه سبیل محوری ترین لفظ آیاتی است که بر نفی سبیل کافر بر مومن دلالت دارد و نیز در آیات دیگر قرآن کریم معانی متفاوتی را شامل می شود. گرچه سبیل در لغت به معنای غلبه و تسلط نیامده، استعمال آن با تقدیر کلمه غلبه بسیار رایج است. لذا مفسران در تعابیر خود از این لفظ با معانی مشابهی از قبیل غلبه در حجت، غلبه در آخرت؛ غلبه ظاهری و غلبه باطنی مومن بر کافر یاد کرده اند. فقیهان نیز در استنباط خود از نفی سبیل تعابیری همچون غلبه در حجت، غلبه در احکام، غلبه مطلق و ملکیت دارند.   اما آنچه از سیاق آیات شریفه برداشت می شود غلبه حکمی و در مقام تشریع و قانون گذاری است، یعنی هر حکمی که موجب تسلط کافر بر مومن شود فاقد مشروعیت است و قابل اتباع نیست. گرچه اسلوب کلام در آیه نفی سبیل قالبی اخباری است، اما در مقام انشا است و لزوم اطاعت در این قالب بسیار قوی و موکد است.  

کلیدواژه ها

کلید واژه ها: حجت, غلبه, نفی سبیل, سبیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.