رضیه سادات سجادی - استادیار گروه علوم قران و حدیث دانشگاه قم
خدیجه سعیدیان - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، پردیس فارابی-

روایات اسباب نزول، نقشی محوری در تفسیر و تبیین معارف قرآنی دارند. منتها در نقل این روایات، تحلیل و بررسی لازم در متن و سند انجام نشده است. با توجه به تاثیر مستقیم روایات اسباب نزول در فهم و تفسیر قرآن، نقد و بررسی این روایات اهمیت ویژه ای پیدا می کند. این پژوهش به تحلیل روایات اسباب نزول هفت آیه کلیدی از سوره بقره می پردازد. در آن، پس از ذکر آیات دارای سبب نزول و نقل روایات مربوط به آن به بررسی آرای مفسران شیعه و سنی در مورد این روایات و نیز نقد آنها پرداخته شده است. از مهمترین دلایل عدم پذیرش روایات اسباب نزول عبارت اند از: عدم مطابقت محتوای آنها با قرآن، روایات صحیح، تاریخ مسلم، مسلمات عقلی، ضرورت های کلامی مسلمانان و اجماع.  

روایت, اسباب نزول, سوره بقره, تفسیر فریقین