راه های مهار و تربیت قوه خیال بر مبنای حکمت اسلامی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای فلسفی کلامی، دوره: 19، شماره: 73
  • کد COI اختصاصی: JR_PFK-19-73_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 541
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن ترکمان

کارشناس ارشد دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی

زهرا پورسینا

دانشیار گروه فلسه دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

قوه خیال در نزد حکمای مسلمان جایگاهی ویژه دارد و در تمام عرصه های زندگی بشری - به ویژه در کسب کمالات انسانی - نقشی جدی ایفا می کند؛ در عین  حال، اصلاح و نگه داشت حد این قوه، نیازمند مراقبت های فراوانی است. حکمای مسلمان با شناختی دقیق از این قوه و طبیعتش، بر مبنای همان مباحث حکمی، روش هایی را برای حفظ و تربیت این قوه - در راستای تکامل انسانی - بیان  کرده و برشمرده اند؛ هرچند باب مستقلی را به این بحث اختصاص نداده اند. این مقاله کوشیده تا این راه ها را که در منابع گوناگون تنها به اشاره آمده اند، جمع و تبیین کند. مشغول داشتن قوه خیال به حواس ظاهری، قرار دادن این قوه در تحت فرمان قوه عاقله، برنامه هایی چون مراقبت، تمرکز و توحد و کسب فضائل اخلاقی ای چون صداقت، نیز اعتدال بخشیدن به مزاج و عمل به برخی اذکار همچون تلاوت فراوان آیات سخره، از جمله راه های پیشنهادی حکما برای مهار و تربیت قوه خیال است که در این مقاله بدان ها پرداخته شده است.

کلیدواژه ها

نفس, قوه خیال, مهار, تربیت, حکمت اسلامی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.