حسین پادرگانی

پیشرفت صنایع خودروسازی و شروع تولید انبوه محصولات مختلف، خطوط تولید سنتی قابلیت و کارایی خود را در پاسخگویی به نیازمندی های روزافزون کمی و کیفی بازار رقابتی از دست داده وامروزه خطوط تولید تمام خودکار و رباتیک جایگزین روش های سنتی در صنایع خودروسازی گردیده اند. یک خودرو از قطعات مختلف فلزی گوناگونی تشکیل شده که این قطعات معمولا توسط اتصال جوش به یکدیگر متصل شده اند. سیستم های سنتی بازریسی و کیفیت، با وجود بیش از 3000 نقطه جوش در بدنه (از انواع مختلف) و نیاز به انجام ده ها جوش با گذر محافظ بر روی بدنه خودرو (با توجه به سرعت بالای تولید در خطوط رباتیک)، پاسخگوی نیازمندی های کیفی محصول نبوده و هم اکنون روش های سنتی بازرسی مستقیم جوش با روش های نوین کنترل فرایند جوش جایگزین گردیده اند. روش فوق با عنوان طرح نظارت جوش (WQSP) با نظارت و کنترل بر پارامترهای موثر در جوش و بررسی نتایج کیفی استخراج شده از شبکه اطلاعاتی داده ها، جوش های معیوب و مشکوک را شناسایی نموده و امکان جدا سازی و رفع عیب نهایی محصول را فراهم می سازد. این سیستم از سه قسمت اصلی زیرتشکیل شده است: 1- سیستم اطلاعاتی تعمیرات (MDS)، 2- سیستم اطلاعاتی برنامه ریزی تولید (PPIS)، 3- سیستم اطلاعاتی کیفیت (QDS). سیستم (MDS) شامل تجهیزات نصب شده بر روی ابزار جوش کاری به جهت جمع آوری لحظه به لحظه و مستمر مربوط به پارامترهای موثر در جوش می باشد که تمامی این تجهیزات توسط یک رایانه مرکزی کنترل می گردد. سیستم (PPIS) برای شناسایی و ردیابی قطعات تولیدی در پروسه تولید بدنه خودرو استفاده می گردد. شایان ذکر است تمامی سیستم های فوق توسط یک رایانه مرکزی با برنامه ریزی از پیش طراحی شده کنترل می گردند که این مجموعه با عنوان طرح نظارت جوش، وظیفه نظارت بر کیفیت جوش را برعهده دارد. سیستم (QDS) شامل تجهیزات و روش های آزمون همانند بازرسی چشمی، استفاده از قلم و چکش و دستگاه های التراسونیک می باشد که این اطلاعات نیز در حداقل زمان در سیستم رایانه ای کنترل کیفیت جوش ثبت می گردد. در این مقاله به بررسی ساختار طرح نظارت جوش بدنه، الزامات و ملاحظات کاری مرتبط و همچنین کلیه فرایندهای درگیر در امر تولید و کنترل کیفت جوش بدنه در صنعت خودروسازی پرداخته می شود.

طرح نظارت جوش، کنترل کیفیت، تست های التراسونیک، خودروسازی، مدیریت جوش