محسن اسمعیلی - گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد کرج)
حامد ثابت - گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد کرج)
علی سالی گلعذانی - گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد کرج)

در طی چند دهه های اخیر جوشکاری اصطکاکی اغتشاشی در صنایع هوا و فضا، مخازن سوخت و... کاربرد زیادی پیدا کرده است. پارامترهای و نکات مختلفی در ایجاد یک جوش سالم در این فر ایند موثرند که یکی از این پارامترها ابزار جوشکاری می باشد. ابزار جوشکاری دو عملکرد عمده دارد: الف) ایجاد حرارت موضعی مناسب کافی ب) سیلان مواد هدف از این مقاله بررسی تاثیر تغییر شکل هندسه پین ابزار در تغییرات خواص مکانیکی و ریزساختار منطقه ی جوش و نواحی نزدیک به آن می باشد. در این تحقیق صفحات آلومینیومی سری 6061-T6 توسط چهار نوع ابزار مخروطی و استوانه ای و در حالت های بدون رزوه و با رزوه جوشکاری شده است. بررسی های انجام شده شامل گرفتن تصاویری از ریزساختار منطقه ی جوش توسط میکروسکوپ نوری، مطالعات شکست نگاری توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی و آزمون های مکانیکی از نمونه های فوق بوده و مقایهس ای بین این نتایج به عمل آمده است. نتیجه ی این مقایسه نشان از آن داشت که ناحیه جوش نمونه های جوشکاری شده توسط ابزار مخروطی شکل و در حالت با رزوه برتری کامل خواص مکانیکی و ریزتر بودن اندازه دانه ها در مقایسه با دیگر نمونه ها دارد هندسه مناسب ابزار باعث شده د و وظیفه اصلی ابزار یعنی ایجاد گرمای ورودی مناسب و سیلان هر چه بیشتر مواد خمیری در منطقه ی جوش به صورت بهتری انجام شود در نتیجه ی این فرآیند حجم مواد جابه جا شده ی خمیری در این منطقه ی افزایش یافته و متعاقب این افزایش امکان تشکیل فضاهای خالی یا کانال ها در ناحیه جوش کمتر شده با به عبارتی دیگر نیروهای فورج کننده مواد در ناحیه جوش افزایش یافته است.

جوشکاری اغتشاشی اصطکاکی، هندسه ابزار جوشکاری، آلومینیوم سری 6061-T6 ، سیلان مواد