بیع شرط در فقه مذاهب اسلامی

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 633

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-2-4_001

تاریخ نمایه سازی: 5 خرداد 1398

چکیده مقاله:

بیع شرط عبارت است از اینکه بایع کالایی را بفروشد و برای خویش تا مدتی (معین) شرط خیار کند، به طوری که اگر بتواند ثمن را در این مدت مسترد دارد، مبیع را باز پس گیرد. این بیع به دلیل ساختمان حقوقی خاص و ویژگیهای منحصر به فرد، همواره مورد توجه خاص فقها (امامیه و اهل سنت) قرار داشته است؛ با این وجود، از حیث مفهوم شناسی و به ویژه حکم شناسی، در زمینه این تاسیس حقوقی، اختلافی قابل توجه به چشم می خورد، به گونه ای که فقهای امامیه به صحت چنین قراردادی اجماع دارند و آن را مملک می دانند، منتها مالکیت مشتری نسبت به مبیع را متزلزل و غیرمستقر می شمارند. در مقابل، قاطبه فقهای اهل سنت، بیع شرط را از جهت صوری بودن باطل اعلام کرده و آن را مملک نمی دانند. وجود چنین اختلافی، بازشناسی و بازپژوهی مبانی فقیهان امامیه و اهل سنت را ضرورت می بخشد. این نوشتار، ضمن بررسی این مسیله، در نهایت، تقسیم بیع شرط به حقیقی و صوری، و ترتب احکام خاص بر هریک را به عنوان وجه جمع اقوال فقیهان سیستم حقوقی اسلام و متناسب با ضرورت جوامع کنونی، پیشنهاد می کند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

احمد مبلغی

دانشیار دانشگاه مذاهب اسلامی

علیرضا آبین

دانشجوی دکتری فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری

مهرداد جمشیدیان

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن ­بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، تحقیق: ...
  • ابن­ براج، جواهر الفقه، قم، جامعه مدرسین، 1411ق. ...
  • ابن ­رشد، محمد بن احمد، بدایه المجتهد و نهایه المقتصد، ...
  • ابن­ زهره حلبی، حمزه بن علی، غنیه النزوع الی علمی ...
  • ابن ­عابدین، محمدامین بن عمر، رد المحتار، بی­ جا، دارالفکر، ...
  • ابن ­نجیم­ مصری، زین ­الدین، البحر الرایق فی شرح کنز ...
  • امامی، حسن،حقوق مدنی، تهران، اسلامیه، 1387ش. ...
  • انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب، قم، مجمع الفکر الاسلامی، 1429ق. ...
  • باز لبنانی، سلیم رستم، شرح المجله، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ...
  • بهوتی، منصور بن یونس، کشاف القناع، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1418ق. ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1372ش. ...
  • همو، دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت (حقوق تعهدات، عقود ...
  • همو، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1378ش. ...
  • همو، محشای قانون مدنی، تهران، گنج دانش، 1379ش. ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه الی تحصیل مسایل ...
  • حسینی روحانی، سید محمدصادق، فقه الصادق(ع)، قم، دارالکتاب، 1412ق. ...
  • حسینی مراغی، میر عبدالفتاح، العناوین، قم، موسسه النشر الاسلامی، 1417ق. ...
  • حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، بی جا، مکتبه الرضویه ...
  • خلیل محی­ الدین، بیع الوفاء، بی­ جا، موتمر مجمع الفقه ...
  • خمینی، روح ­الله، کتاب البیع، قم، اسماعیلیان، 1410ق. ...
  • خوانساری، منیه الطالب، تقریرات محمدحسین نایینی، قم، موسسه النشر الاسلامی، ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، قم، وجدانی، 1371ش. ...
  • زحیلی، محمد، القواعد الفقهیه علی المذهب الحنفی و الشافعی، بی ...
  • زراعت، عباس، خودآموز مکاسب، تهران، جنگل، 1388ش. ...
  • سابق، سید، فقه السنه، بیروت، دارالکتب العربی، بی­ تا. ...
  • شهید ثانی، زین ­الدین بن علی، مسالک الافهام الی تنقیح ...
  • شهیدی، مهدی، حقوق مدنی 6 ( عقود معین)، تهران، مجد، ...
  • طوسى، محمد بن حسن، الخلاف، تحقیق: سید علی خراسانی و ...
  • غروی اصفهانی، محمدحسین، حاشیه المکاسب، تحقیق: عباس محمد آل سباع، ...
  • قمی سبزواری،علی بن محمد، جامع الخلاف و الوفاق، قم، پاسدار ...
  • کاتوزیان، ناصر،قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1376ش. ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی­ اکبر غفاری، تهران، ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، الرسایل التسع، قم، مکتبه آیه­الله ...
  • محقق داماد، سید مصطفی، و دیگران، حقوق قرارداد در فقه ...
  • محقق کرکى، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ...
  • معلوف، لوییس، فرهنگ بزرگ جامع نوین ترجمه المنجد با اضافات، ...
  • مقدس اردبیلی، احمد، مجمع الفایده و البرهان، قم، جامعه مدرسین، ...
  • میرمعزی، حسین، بیع الخیار از منظر فقه و اقتصاد، تهران، ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، دارالکتب ...
  • نعمان معزی، دعایم الاسلام، تحقیق: آصف فیضی، قم، دارالمعارف، 1383ش. ...
  • نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل، قم، موسسه ...
  • نمایش کامل مراجع