یدالله نصراللهی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
عاطفه جنگلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

علم روان شناسی و شاخه هایش ابزاری است که می توان با کمک آن بسیاری از رفتارهای انسان امروزی یا انسان در بستر تاریخ را بررسی کرد. با استمداد از این علم می توان به زوایای پیچیده ذهن شخصیت های داستانی پی برد و درباره روان شناسی فردی آنها به طرح نظریه پرداخت. مقاله حاضر سعی دارد با کمک تحلیل روان شناسی، ظاهر و ژرفای روان دو پهلوان نامی شاهنامه (رستم و اسفندیار) را به صورت توصیفی و تحلیلی گزارش کند. هر دو پهلوان، اسطوره قهرمانی هستند که برای ستیز با طبیعت و عوامل مختلف آن به کارکردهای خارق العاده مجهز می شوند. آدلر بر آن است ساخت و پرداخت این اسطوره قهرمان ها را می توان جبران نوعی حقارت بشر در مقابل جبر طبیعت و محیط دانست و عبور هر دو پهلوان از موانع دشوار محیطی و طبیعی را نیز به این مسیله مربوط کرد. رادن در تحول اسطوره قهرمان، 4 دوره را از هم متمایز می کند. طبق تحقیق او اسطوره رستم و اسفندیار را می توان تحول دوره دوقلوها نامید. بحث دیگر مربوط به اسطوره قهرمان اسفندیار و پایان غم بار اوست که به عقده کمبود محبت اسفندیار مربوط می شود. با استناد به شاهنامه این مطلب اثبات شده است که بی بهرگی از محبت پدر و خویشاوندان اسفندیار او را به ورطه نیستی می کشاند.

رستم و اسفندیار, اسطوره قهرمان, دوره دوقلوها, آدلر, رادن