ایوب بهاری - وکیل پایه یک دادگستری

دادرسی کیفری با حقوق فردی افراد در ارتباط مستقیم است و می تواند عدالت فردی را محقق سازد. در فرآیند دادرسی کیفری باید اصول و مقرراتی رعایت گردد تا انصاف و عدالت برقرار شود. یکی از مهمترین اصول در این فرآیند حق تجدیدنظرخواهی و اعتراض به آرا است. روش هایی برای اعتراض به آرا وجود دارد که یکی از آن ها مطابق با ماده 477 قانون دادرسی کیفری، اعاده ی دادرسی به صورت فوق العاده و توسط ریاست قوه ی قضاییه می باشد. این مقام ارشد قضایی اختیار دارد که اگر احکام دادگاه ها را که قطعی شده است خلاف شرع بین تشخیص داد برای رسیدگی مجدد به دیوان عالی کشور ارسال دارد. حال سوال این است که خلاف شرع بین به چه مفهومی است و به عبارت دیگر چه معیارهایی برای تعیین آن وجود دارد از سوی دیگر آیا تنها ریاست قوه ی قضاییه است که می تواند به این موضوع اعتراض نماید یا مقامات دیگر نیز این اختیار را دارند به نظر می رسد که خلاف شرع بین به این معنی است که رای یا قرار صادره به طور آشکار با مسلمات فقهی در تعارض قرار داشته باشد و این موضوع را ریاست قوه ی قضاییه تشخیص خواهد داد. البته به ماده ی 477 انتقادات فراوانی وارد شده است که تاحدود زیادی نیز به جا و منطقی به نظر می رسد. نباید فراموش کرد که افزایش اختیارات مقام قضایی و ایجاد تزلزل در آرا می تواند خود موجب بی عدالتی باشد. بنابراین باید ماده ی مذکور تفسیر مناسبی داشته باشد و رویه ی قضایی در این خصوص راه حل های منطقی و مناسبی ارایه نماید.

شرع بین، مسلمات فقهی، اعاده ی دادرسی، اعتراض به رای