صادق صمدی - عضو هیات علمی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، گروه بهداشت
بدری السادات جنید - کارشناس مرکز بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اراک

سابقه و هدف: سیلیس بیشترین ماده معدنی در روی زمین است. تماس با گرد و غبارهای حاوی سیلیس آزاد باعث صدمات ریوی شده و در نهایت ممکن است منجر به سیلیکوزیس شود. هدف از این مطالعه اندازه گیری گرد و غبار و سیلیس ازاد آن در معدن روباز سرب و روی عمارت می باشد. مواد و روشها: نمونه برداری بر اساس روش شماره 7500، NIOSH انجام شد. با استفاده از روشهای نمونه برداری فردی میزان تماس با گرد و غبار کل و قابل استنشاق اندازه گیری و غلظت گرد و غبار بهروش سنجش وزنی تعیین مقدار گردید. به منظور تعیین مقدار سیلیس آزاد، نمونه ها گرد و غبار توسط دستگاه پراش اشعه ایکس مورد آنالیز قرار گرفتند . یافته ها: میانگین غلظت گرد و غبار قابل استنشاق در قسمت های دریل کاری و خاکبرداری به ترتیب برابر با 2/81 و 2/61 میلی گرم در متر مکعب بود. میانگین غلظت سیلیس آزاد گرد و غبار قابل استنشاق دراین قسمت ها به ترتیب برابر با 0/51 و 0/47 میلی گرم در متر مکعب بود. این مقادیر به ترتیب 5/1 و 4/7 برابر حد تماس شغلی استاندارد ایران وهمچنین 10/2 و 9/4 برابر استاندارد ACGIH است. نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج نشان داد که میزان گرد و غبار و غلظت سیلیس آزاد آن درهوای محیط کار بیشتر از حد مجاز است بنابراین می بایست با روشهای مختلف از ایجاد گرد و غبار در محیط کار جلوگیری کرد.

معدن ، گرد و غبار ، سیلیس آزاد ، پراش اشعه ایکس