سمیه پورباقر - مدرس مدعو دانشگاه پیام نور تهران شرق، دانشجوی دکتری معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
حسن یوسف نیا - دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق
سیدجلال الدین حسینی - دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق
مهران ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق

پدافند غیر عامل مجموعه اقدامات غیر مسلحانه و هوشمند در شرایط بحران به منظور جلوگیری و یا کاهش حداکثری تلفات انسانی و خسارات مالی در همه ابعاد است از جمله شرایط ایجاد بحران، وضعیت کمبود منابع آب است که در بلندمدت می تواند به عنوان عامل اصلی محدودکننده توسعه فعالیت های اقتصادی کشور مطرح گردد. آب به عنوان کالایی اقتصادی اجتماعی و نیاز اولیه انسان هرچند یکی از منابع تجدیدشونده محسوب می گردد، اما با توجه به رشد جمعیت، گسترش صنعت افزایش رفاه عمومی و سطح مصرف بی رویه آب، سرانه آن رو به کاهش است. براین اساس مدیریت خردمندانه پدافند غیر عامل راهکاری اساسی و الزامی در شرایط بحران آب تلقی می گردد. هدف از پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانه ای انجام یافته است. بررسی و ارزیابی نقش پدافند غیر عامل در شرایط بحران آب است نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که طرح ریری و بنیان نهادن یک سامانه و نظام جامع و کلان مدیریتی که مدیریت پدافند غیر عامل نیز جزیی از این ساختار است راهکار اصلی برای برون رفت از شرایط بحران آب است در این راستا، مدیریت یکپارچه و همسوی منابع آبی، افزایش بازده و بهره وری مکانیزم آبیاری تعیین الگوی کشت بهینه، کنترل و نظارت بر رشد جمعیت، اشتغال زایی هدف مند و همچنین کاهش ضایعات کشاورزی از جمله مهم ترین راهکارها در پی ریزی چنین نظام و در نتیجه جلوگیری از اتلاف آب می باشند.

پدافند غیر عامل، بحران آب، کشاورزی، خشکسالی