شیوا خسروی - دانشجوی دکترای عمران مدیریت منابع آب، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
احسان فرتوت اهوازی - رییس گروه عمران شرکت تولید و بهره برداری سد و نیروگاه دز
سید محمد موسوی - مدیر پایداری شرکت تولید و بهره برداری سد و نیروگاه دز
منوچهر دیانت - رییس گروه اندازه گیری و نظارت بر پایداری شرکت تولید و بهره برداری سد و نیروگاه دز

هدف از این مطالعه، بررسی روش های تخمین پارامترهای شکست سدهای خاکی و بتنی می باشد. معادلات تجربی متعددی به منظور تخمین پارامترهای شکست سدهای خاکی از سال های 1980 تا 2016 توسط محققین ارایه شده است، اما از آنجا که روابط معتبری برای بررسی پارامترهای شکست در سدهای بتنی وجود ندارد، در بعضی مطالعات از این معادلات تجربی جهت بررسی مقدار پارامترهای شکست سدهای بتنی نیز استفاده شده است. همچنین تعدادی دستورالعمل از آژانس های مختلف نیز برای تخمین پارامترهای شکست سد موجود می باشد. به منظور صحت سنجی، از نرم افزار هک رس استفاده گردیده و پارامترهای شکست سد خاکی فسترجوسف سایرز واقع در ایالات متحده آمریکا محاسبه گردیده و نتایج با پارامترهای شکست سد موجود در دستورالعمل هک رس مقایسه شده است که نتایج بر هم منطبق بوده اند، همچنین نتایج پارامترهای شکست برای سد خاکی منطقی و قابل قبول بوده است. برای سد بتنی وزنی مالاپریار و بتنی دوقوسی جدار نازک ایدوکی واقع در هند، مقدار پارامترهای شکست بر اساس معادلات تجربی و دستورالعمل ها محاسبه گردیده است. با مقایسه نتایج حاصل از معادلات تجربی و دستورالعمل ها برای سدهای بتنی مالاپریار و ایدوکی میتوان نتیجه گرفت که بکارگیری معادلات تجربی، تنها برای سدهای خاکی جواب منطقی بدست می آید و برای محاسبه پارامترهای شکست برای سدهای بتنی فقط از دستورالعمل ها باید استفاده کرد.

پارامترهای شکست، سدهای خاکی و بتنی