مسعود رضانژاد - کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک سنگ، واحد ژیوتکنیک تونل پونه
حسین جهانی - کارشناس ارشد مهندسی مکانیک سنگ، سرپرست واحد ژیوتکنیک تونل پونه

تحلیل پایداری تونل ها و تعیین مشخصات رفتاری توده سنگ با استفاده از روش های عددی با محدودیت هایی همراه است. یکی از روش های کاربردی برای حل این مسایل استفاده از سیستم پایش و ابزاربندی در تونل است که با هدف کنترل جابجایی ها و ارزیابی پایداری سازه های زیرزمینی و مشخصات توده سنگ انجام می گیرد. در تونل های نواحی کوهستانی هدف اصلی اندازه گیری تغییر شکل حین ساخت تونل و اطمینان از کنترل فشارهای زمین روی سیستم نگهداری موقت می باشد. یکی از روش های تعیین پارامترهای برجا استفاده از ابزار دقیق و انجام تحلیل برگشتی روی داده های حاصل از آن می باشد. در این مقاله، روش مستقیم تحلیل برگشتی برای تعیین مدول تغییرشکل پذیری E و نسبت تنش افقی به قایم K چسبندگی C و زاویه اصطکاک داخلیΦ در تونل پونه استفاده شده است. تحلیل های عددی با استفاده از نرم افزار Phase2 انجام شده است. براساس این پژوهش برای یک ایستگاه همگرایی سنج در طول تونل با استفاده از تغییرات مناسب پارامترهای C,K,E Φ و انجام تحلیل برگشتی بهترین ارتباط بین جابجایی ابزارها و نتایج مدلسازی به دست آمده و متناسب با آن سیستم نگهداری مناسب ارایه شده است

ابزاربندی، تحلیل برگشتی، نرم افزار Phase2