اشکان بیات - استادیار گروه معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
پانته آ کلبادی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

پس از انقلاب صنعتی و گسترش شهرها، برخی از صنایع که در حوزه شهری قرار گرفته بودند، به دلیل ناسازگاری با محیط، مجبور به ترک یا انتقال به خارج از حوزه شهرها شدند و زمین های آنها از روند گسترش و توسعه شهری بازماند. برخی از این زمین ها دارای پتانسیل لازم برای توسعه مجدد هستند که با عنوان Brownfield و Grayfield شناخته می شوند. اغلب این زمین ها متروک بوده و در صورت توسعه مجدد آنها می توان از گسترش افقی شهر در زمین های سبز جلوگیری کرد. توسعه مجدد این زمین ها از مشکلات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی جلوگیری می نماید. احیا این زمین ها و اهمیت توسعه آنها در افزایش کیفیت فضایی و کالبدی شهر است که امر مهمی در پایداری شهرها محسوب می شود. اغلب این زمین ها بنا به ویژگی های کاربری سابق خود، دارای آلودگی ها و خطراتی برای محیط زیست اطراف خود دارند و با توسعه مجدد علاوه بر کاهش تهدیدها و مشکلات زیست محیطی، باعث افزایش شاخص های کیفیت زندگی و بالا رفتن ارزش املاک در محله میشوند. هدف این مقاله، آشنایی با مفاهیم زمین های قهوه ای و توسعه پایدار به عنوان یک رویکرد برای حفظ محیط زیست است. از کارخانه الکتریک شهر رشت به عنوان نمونه موردی نام برده شده است و از روش توصیفی تحلیلی برای درک این موضوع استفاده خواهد شد. سپس با توجه به تعاریف و مبانی نظری ارایه شده، نتیجه گیری خواهد شد که القای یک کاربری تازه در این زمینها علاوه بر ارتقای کیفیت فضایی و زندگی در شهر، سبب ارتقای شرایط اجتماعی و اقتصادی و زیست محیطی خواهد شد و کاربری بر اساس راهکارهای ارایه شده طبق نیازهای ساکنان محله تعریف خواهد شد.

بازآفرینی، توسعه پایدار، توسعه محلی پایدار، زمین های قهوه ای، کارخانه الکتریک رشت