بررسی رابطه کوزنتس بین مصرف آب و رشد اقتصادی در استانهای ایران

با توجه به بحران پیشبینی شده در زمینه آب، مدیریت منابع آب امروزه اهمیت بیشتری یافته و در کانون توجه سیاست مداران، مدیران و اندیشمندان کشورها قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی این مساله است که در استانهای ایران با وجود بحران خشکسالی و کمآبی، آیا رشد اقتصادی و افزایش درآمد سرانه، موجب کاهش مصرف آب شده است ضمن پاسخگویی به این سوال در قالب بررسی مبانی نظری و مطالعات انجام شده، تلاش شده است از طریق روشهای اقتصادسنجی به برآورد اثرات رشد اقتصادی بر مصرف آب نیز پرداخته شود. لذا با توجه به پویایی متغیر مصرف سرانه آب، از روش گشتاورهای تعمیم یافته برای 30 استان کشور طی دوره زمانی 1384-1395 این بررسی در قالب فرضیه زیست محیطی کوزنتس انجام شده است. نتایج حاصله حاکی از رد فرضیه کوزنتس در رابطه بین مصرف آب و رشد اقتصادی است. لذا در ابتدا با افزایش درآمد سرانه به عنوان شاخصی از رشد اقتصادی، مصرف آب افزایش یافته است ولی با رسیدن به سطح ماکزیمم رشد اقتصادی، مصرف آب همچنان دارای روند صعودی بوده است. دلیل این امر را میتوان، عدم استفاده از روش ها و تکنولوژی های کاهنده مصرف آب در بخش های کشاورزی و صنایع آببر دانست. از سوی دیگر اشاعه فرهنگ صرفه جویی در مصرف آب میتواند در رابطه بین شهرنشینی و کاهش مصرف آب تاثیر بسزایی بگذارد.علاوه بر این به جهت بررسی دقیق فرضیه کوزنتس، استانهای ایران برحسب میانگین آب مصرفی به سه گروه؛ کم مصرف، مصرف متوسط و پرمصرف تقسیم شده و نتایج گویای تایید فرضیه کوزنتس در گروه استانهای کم مصرف و رد فرضیه کوزنتس در استانهایی با مصرف متوسط و بالای آب است.