بهاره جهانمرد - کارشناس ارشد ارتباط تصویری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران
نونا پزشکی - کارشناس ارشدتصویرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

انسان از ابتدا احساسات و اعتقاداتش را در قالب شهرسازی و زیباسازی آن بیان کرده است و آنچه هویت شهرها را می سازد، درک و حس از فضای آن هاست که خاطرات از یک شهر به خصوص را شکل می دهد. اصفهان یکی از شهرهایی است که از گذشته فضای شهری خاص و هویتی متناسب با مکتب هنری اصفهان داشته است. یکی از مهم ترین ویژگی های معماری دوره پهلوی پیدایش معماری خیابانی بود که با معماری برون گرا همراه شد؛ و اولین نمودهای گرافیک شهری اصفهان و دگرگونی های بنیادین و تحولات جدید در سنت های قدیم را ایجاد نمود. چنین به نظر می رسد که گرافیک شهری اصفهان از دوره صفوی تا پهلوی، تحت تاثیر مکتب غنی هنر، معماری و شهرسازی اصفهان ایجاد شده و به تنوع رسیده است. گرافیک شهری اصفهان دوره پهلوی، در عالی ترین شکل با تمامی عناصر خود، برگرفته از مکتب اصفهان، تصویری زمینی از عالم مثال و تعادل با عالم زمینی پدید آورد. عناصر گرافیک شهری دوره پهلوی اصفهان شامل سردر بناها، تابلوکاشی های نام خیابان ها و کوچه ها و پلاک ها، کتیبه سردر خانه ها و تابلوی مغازه ها می باشد. این آثار اندک که نشان از گرافیک سنتی و تفکر هنرمند گذشته در برقرار کردن ارتباط های هنری دارند، امروز در شهر در حال نابودی کامل هستند و بهتر است که به آن ها توجه بیش تری شود. بررسی گرافیک شهری اصفهان در این دوران، با نگاهی گسترده ، ارتباط پویا میان جامعه و هنر را ممکن می سازد و بیش تر از ویژگی های فرهنگ خودی مایه گرفته و کمتر متاثر از فرهنگ های دیگر است.

گرافیک محیطی، مکتب معماری و شهرسازی اصفهان، هویت شهری، دوره پهلوی