حسن حاجی الیاسی - کارشناس حسابداری
رضا قنبریان - کارشناس ارشد حسابداری

یکی از ویژگی‌های محیطی متمایزکننده‌ی بخش بازرگانی با نهادهای عمومی، «بودجه‌بندی» است. نظام بودجه‌بندی و کنترل بودجه‌ای در بالابردن سطح مسئولیت پاسخگویی عمومی مدیریت شهری به شهروندان و نمایندگان آنها، نقش برجسته‌ای دارد که از یک سو، سبب شده تا در قوانین اساسی و محاسباتی کشورهای مختلف مقرراتی دایر بر رعایت کنترل بودجه‌ای مقرر شود و از دیگر سو، هیئت‌های تدوین‌کننده‌ی استانداردهای حسابداری در کشورهای توسعه‌یافته و نهادهای بین‌المللی نیز در بیانیه‌ها و رهنمودهای خود توجه ویژه‌ای به کار بودجه‌بندی و کنترل‌های بودجه‌ای داشته باشند. در کشور ما نیز اگرچه در قوانین مختلف (از جمله قوانین ناظر بر شهرداری‌ها) به اصول اولیه‌ی بودجه‌بندی توجه شد، اما به دلایل گوناگون از جمله محدودیت‌های نظام حسابداری نهادهای بخش عمومی ایران و جز آن بودجه‌بندی بر پایه‌ی روندهای گذشته، حدسیات، توقعات، ملاحظات و ضریب‌های افزایش انجام می‌شود. در این مقاله کوشیده‌ایم ضمن بازبینی اهمیت بودجه‌بندی و برخی از روش‌های متداول بودجه‌بندی شهرداری‌ها، به رابطه میان سیستم حسابداری (حسابداری تعهدی) و بودجه‌بندی شهرداری‌ها، به رابطه میان سیستم حسابداری (حسابداری تعهدی) و بودجه‌بندی شهرداری‌ها پرداخته و کانون توجه خویش را بر تمایز و برهم‌کنش بین بودجه‌بندی عملیاتی و سرمایه‌ای متمرکز نماییم.

بودجه‌بندی، سیستم بودجه‌بندی و حسابداری، بودجه عملیاتی، بودجه سرمایه‌ای.