سمانه زارع استحریجی - استاد گروه شهرسازی دانشگاه آزاد تهران جنوب، تهران -
مسعود صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران -

امروزه ارتقاء میزان تاب آوری در مقابل سوانح طبیعی به منظور کاهش میزان آسیب پذیری شهری مطرح میباشد. ارتقا تاب آوری، آمادگی بیشتر در برابر سوانح، بازگشت به حالت عادی در زمان کمتر و کاهش قابل توجه خسارات جبران ناپذیر را میسر می سازد. بعد کالبدی تاب آوری، در مراحل قبل از وقوع حادثه، حین وقوع و پس از وقوع آن، انجام تمهیداتی را ضروری می داند. این پژوهش با هدف بررسی معیارهای تاب آوری کالبدی در محلات سنگلج و وحیدیه و تدوین راهبرد های ایمن سازی و ایجاد توانایی محافظت از خود در برابر سوانح طبیعی در محلات شهری، انجام شده است. به منظور تدوین مبانی نظری و شناخت نمونه موردی، روش توصیفی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مشاهده و روش تحلیلی (تکنیک سوات) به منظور بررسی وضعیت تاب آوری کالبدی در محلات مورد نظر، به کار برده شده اند. برای تعیین وزن عوامل داخلی و خارجی جدول سوات، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و به منظور تحلیل اطلاعات از نرم افزار Expert Choice و GIS استفاده شده است. بر اساس مجموع نمره نهایی عوامل داخلی جدول سوات، محلات سنگلج و وحیدیه از نظر تاب آوری کالبدی دچار ضعف هستند. همچنین بر اساس مجموع نمره نهایی عوامل خارجی، محلات مذکور در معرض تهدید قرار دارند. همچنین بر اساس مجموع نمره نهایی عوامل داخلی و خارجی، راهبردهای تدافعی کاهش صدمات ناشی از جاری شدن سیل در راستای پوشش عدم کارایی زیر ساخت های شهری و سعی در کاهش آلودگی های زیست محیطی از طریق مراکز آموزشی برای محله سنگلج وکاهش خطرات جانی ناشی از زلزله در جهت پوشش کمبود مراکز درمانی و کمک گرفتن از سایر مناطق اطراف در جهت ارتقا مقاومت ابنیه برای محله وحیدیه به عنوان راهبرد پیشتاز انتخاب شده اند.

راهبرد، تاب آوری کالبدی، سوات، سنگلج، وحیدیه