داوود امامی میبدی - کارشناس ارشد مرمت واحیاء بناهای تاریخی ،دانشکده هنرومعماری دانشگاه آزادتهران مرکز،استان تهران،شهرتهران
فرهاد تهرانی - استاد گروه مرمت،دانشکده معماری وشهرسازی،دانشگاه شهید بهشتی،استان تهران،شهرتهران
محمدرضا اولیاء - استاد گروه معماری،دانشکده هنرومعماری،دانشگاه یزد،شهر یزد

همانطور که از نام مناره مشخص است، این بنا نام خود را از نار به معنی آتش گرفته و قدیمیترین تعریف مربوط به مرحوم عباس زمانی است. مناره یعنی جای نار (آتش) و در واقع محل نور و روشنایی بوده که گاه کلمه ماذنه و میل راهنما نیز به آن اطلاق شده است (زمانی 1351 ،176)از نظر نقش حکمی، این بناها به عنوان نماد جایگاه نور و آتش بوده اند و رهروان راه را در زمین یا عالم ظلمانی، به مدد آتش و نور که کنایه از انوار الهی و معرفت و دانش است به منزل و مقصد و حقیقت هدایت میکردند. در زمان آل مظفر (ایلخانی )چون این ناحیه از ایران (یزد)که قسمت قابل ملاحظه ای از کشور محسوب می شد از انهدام تعمدی مغول مصون ماند، می توان انتظار داشت که در این منطقه، از زمان سلجوقیان فعالیت های مدوام ساختمانی وجود داشته باشد. و بخصوص با توجه به حوزه سیاسی خاص، تحت نفوذ حکمرانان آل مظفرمی توان سبک محلی خاصی تحت عنوان سبک مظفری و یا به اعتقاد دونالد ویلبر مکتب یزد را، دراین حوزه شناسایی و معرفی کرد. در این میان آثار شاخص معماری، مساجد ، خانقاه ها، خانه ها، قنوات، باغات ومحله های تاریخی یزدومیبد متعلق به همین دوره جهت تعریف، تبیین و تفسیر موضوع و جایگاه آن درتاریخ معماری و شهرسازی ایران اهمیت ویژه ای دارد. دراین مقاله به معرفی مناره های مساجد جامع بفروییه میبد ؛مسجد جامع ابرند آباد ؛ مسجد جامع بندرآباد؛بقعه شیخ احمد فهادان یزد که همگی متعلق به دوره آل مظفر وتیموری میباشد پرداخته میشود. ماذنه ؛ واژه ای است که دقیقا عملکرد این بنا رابیان میکند. این کلمه از کلمه اذان مشتق شده وبه معنای مکانی است که در آن اذان گفته میشود.

ماذنه،مسجد،خانقاه،بقعه،آل مظفر