تحلیل تغییرات روزانه تراز آب دریاچه ارومیه
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: هفتمین کنفرانس ملی مدیریت منابع آب ایران
- کد COI اختصاصی: WRM07_015
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 589
نویسندگان
کارشناس ارشد دفتر مدیریت بهم پیوسته منابع آب حوضه های آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه شرکت مدیریت منابع آب ایران
چکیده
حوضه آبریز درجه 2 دریاچه ارومیه با وسعت معادل 51876 کیلومترمربع که بستر دریاچه ارومیه با وسعتی حدود 5000 کیلومتر مربع در مرکز آن واقع شده است. این حوضه آبریز بخشی استان های آذربایجان غربی (46 درصد)، آذربایجان شرقی (43 درصد) و کردستان (11 درصد) را در بر می گیرد. اصلی ترین حوضه های آبریزی که به دریاچه ارومیه منتهی می گردند، زولاچای، نازلوچای، روضه چای، شهر چای، باراندوز چای، گادارچای، مهاباد چای، سیمینه رود، زرینه رود، صوفی چای، قلعه چای و آجی چای می باشند. از دو دهه اخیر با کاهش میزان ورودی جریان سطحی به دریاچه ارومیه، میزان آب دریاچه روند نزولی پیدا کرده و در حال حاضر ( نیمه اول سال آبی 97-1396) حجم آب دریاچه به حداقل رسیده است. از دلایل این کاهش حجم آب دریاچه، خشکسالی های مستمر، تغییر الگوی کشت به کشت های با نیاز آبی زیاد، توسعه اراضی کشت های آبی، افزایش استفاده از منابع آبی سطحی و زیرزمینی بیان شده است. با توجه به اینکه متوسط مصارف آب سدهای در حال بهره برداری تحت نظارت وزارت نیرو برای کشاورزی حدود 660 میلیون متر مکعب بوده که حدود 20 درصد متوسط ورودی جریان های سطحی به دریاچه ارومیه ( 3058 میلیون متر مکعب) در طول دوره زمانی 57-1356 تا 96-1395 (40 سال) می باشد. لذا می توان گفت کاهش موثر ورودی به دریاچه ارومیه در وهله اول ناشی از خشکسالی های مستمر در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بوده است. در این مقاله جریان سطحی روزانه ورودی به دریاچه ارومیه از محل آخرین ایستگاه های هیدرومتری منتهی به دریاچه، تغییرات روزانه تراز آب دریاچه ارومیه (شاخه بالا رونده تراز و شاخه پایین رونده تراز) در سال های آبی در 20 ساله اخیر مورد تحلیل قرار گرفت. از نتایج بدست آمده مواردی به این شرح است: الف- شیب شاخه نزولی تراز آب دریاچه ارومیه ناشی از تبخیر آب دریاچه ارومیه در سال های آبی با خشکسالی ممتد حتی تا 2 برابر ورودی آب به دریاچه پیشی گرفته و لذا با هرگونه افزایش جریان سطحی ورودی به دریاچه در بخش صعودی برنامه های مصوب احیای دریاچه ارومیه، توسط تبخیر آب از سطح دریاچه در بخش نزولی منحنی تراز آب دریاچه خنثی خواهد شد. ب- کاهش درجه خشکسالی و استفاده از تکنولوژی های کاهش تبخیر از سطح دریاچه در راستای هم می توانند اثر بخشی احیای دریاچه ارومیه را تضمین نمایند.کلیدواژه ها
دریاچه ارومیه، جریان سطحی، تراز دریاچه، حجم دریاچهمقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.