سعید امامی نسب - دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شهید مطهری

هرچند معنای پیشرفت در حیات انسان در دوران معاصر تحت تاثیر فلسفه سیاسی و اجتماعی عرب زنگ و بوی مدرن به خود گرفته است، اما با توجه به تفکر دینی نیز می توان به بحث از چیستی و چگونگی پیشرفت پرداخت. از منظر تفکر دینی پیشرفت با هدف و غایت حیات انسانی گره خورده است. تفکر دینی با ارایه مولفه های نظری و علمی چیستی و چگونگی پیشرفت را برای انسان تبیین می کند. در این جا با تکیه بر اندیشه های استاد مطهری پیشرفت معنایی دینی به خود می گیرد، از منظر تفکر دینی پیشرفت نه به معنای کنار نهادن اخرت برای دست یابی به رفاه مادی بلکه به منزله بسترسازی در حیات مادی برای حصول سعادت انسان در دو بعد مادی و اخروی به شمار می رود. از منظر شهید مطهری معنای پیشرفت در چارچوب نظری خاصی در تفکر دینی معنا می یابد. سه مولفه ی خداشناسی، جهان شناسی، انسان شناسی در معنا بخشی به پیشرفت در تفکر دینی نقش اساسی ایفا می نمایند. علاوه بر این سه مولفه نظری، بررسی نسبت ین و علم و جایگاه هریک از این دو در پیشرفت از منظر تفکر دینی نقش به سزایی در رفع مشکلات نظری مطرح شده در مسیر پیشرفت در تفکر دینی خواهد داشت.

تفکر دینی، پیشرفت، مولفه های نظری، شهید مطهری، علم