بررسی رشد شهرنشینی بر روند خاطره زدایی و هویت شهری در شهرهای معاصر ایران ( محله عودلاجان تهران )

سال انتشار: 1389
محل انتشار: همایش ملی معماری و شهرسازی معاصر ایران
کد COI اختصاصی: NCCIAU01_029
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 2535

نویسندگان

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای

چکیده

ساختار شهر های کهن ایران ، بیانگر وجود نظامی استوار در سازمان فضایی و عملکرد آن هاست. ساختار اصلی شهر ، دارای مهمترین ارزش های فرهنگی- تاریخی است که در کنار یکدیگر، سیر تحولات تاریخ شهر را به نمایش می گذارند. از مکان هایی که می توان بار حیات ذهنی – خاطره ای شهر را تقویت نمود مرکز تاریخی شهر می باشد که پتانسیل تجلی حیات جمعی را دارند ولی تا از کیفیت و هویت فضایی برخوردار نشوند این امر محقق نخواهد شد. عودلاجان یکی از مناطق قدیمی تهران ویکی از پنج محله پایتخت دوران قاجار است که دیروز محل اجتماع بود و امروز به دلیل مناسبات ناهمگون بین نقش و عملکرد و مقیاس ادراکی – رفتاری آن خالی از کیفیت و به تبع آن حضور ناپایدار شهروند شده است.سیمای مرکز تاریخی شهر در واقع انعکاس هویت وارزش های فرهنگی – اجتماعی جامعه ای است که در طول ادوار شکل گرفته است لذا باری از خاطره شهر را بر دوش دارد. این خاطرات منابعی از هویت فضایی- اجتماعی اند که یک جامعه شهری از طریق انس با آن به بازشناسی خود و محیط خود می پردازد. از آنجا که شهر در هر زمانی محصول تغییرات و مناسبتهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... دوران رشد خود میباشد و تأثیرات تحولات مذکور در کالبد و فضای شهر منعکس گشته است لذا پویایی این مناسبتها در فضاهای جمعی و همگانی شهر بیش از سایر فضاهای شهری به دید میآید و سیما و منظر این فضاها نماد حضور یا عدم حضور اندیشه مدنی آن جامعه میباشد. بافت تاریخی نیز که به سبب شکل ویژه اش سندی ارزشمند در تاریخ شهر محسوب می شود از آسیب گسست فضایی و معنایی بافت مدرن و تاریخی مصون نمانده است و روز به روز از ارزش آن کاسته می شود.در این مقاله سعی بر آن است ابتدا با بیان ویژگیها و مبانی نظری هویت و خاطرات جمعی و تاکید بر حفظ فضاهای فرهنگی – تاریخی شهرکه سبب نوعی « پایداری فضایی – اجتماعی» خواهد بود بصورت موردی به تغییراتی که در محله عودلاجان شهر تهران در طی 50 سال اخیر اتفاق افتاده است پرداخته و با استفاده از نقشه های هوایی این تغییرات را بررسی کرده و نشان دهیم این تغییرات چگونه کالبد فیزیکی و خاطرات را از بین می برد و اگر از این محلات به خوبی حفاظت نشود دیگر در آینده چیزی از آنها وجود نخواهد داشت .

کلیدواژه ها

خاطرات جمعی ، هویت ، شهرهای معاصر ، عودلاجان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.