مجید موزونی - دانشجوی دکتری معماری آکادمی ملی علوم ارمنستان

بناهای مذهبی یکی از اساسی ترین عناصر بافت ساخت و شکل شهرها بوده و هستند. تداوم حضور بناهای مذهبی در شکل شهر از ظهور اولین شهرهای شناخته شده اند تا امروز با حیات شهر عجین شده اند الگوی طراحی شهرها بدون حضور بناهای مذهبی در نادر مکان و زمانی قابل تعیین است عبادتگاهها به هر عنوانی و یا وابسته به هر نوع مذهبی و در هر فرهنگی خواه در آسیای غربی و خواه در چین و آمریکای مرکزی، شاخص فرم شهر بوده و هستند در الگوی طراحی شهرهای جدید نیز خواه مجتمع زیستی با نقشه ای از پیش اندیشیده طراحی و ساخته شده باشد و خواه بدون نقشه عینیت فیزیکی یافته باشد بندرت اتفاق افتاده است که روح و عنصر مذهبی از کالبد شهر حذف شده و یا برنامه ریزان و طراحان آن را از قلم انداخته باشند به عبارت دیگر از نظر تاریخی این عنصر شاخص هم در شهر اور ( بین النهرین) و اولل ( آمریکای لاتین) مطمح نظر بوده است و هم در اسلام آباد پایتخت نوساز پاکستان و کانبرا پایتخت نوساز کشور جوان استرالی.