گودرز صادقی هشجین - دانشکده های دامپزشکی دانشگاه تهران
اسد اسدی - دانشگاه ارومیه
معصومه ستاری - دانشگاه ارومیه

در سه ده هگذشته نیتریک اکساید (NO) به عنوان یک ماده با نقش محوری در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیک در سطح سلولی معرفی شده است. این رادیکال آزاد که روزی به عنوان یک آلاینده محیطی در جو زمین مطرح بود، در پاتوژنز بسیاری از بیماریها نقش مثبت یا منفی ایفا میکند. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش نیتریک اکساید بر روی فاکتورهای انعقادی با استفاده از یک مدل حیوانی بود. در این رابطه، 48 قطعه خرگوش ماده بالغ در گروه تایی دسته بندی هر کدام بار با فاصله 12 ساعت از راه زیر جلدی بایکی از داروهای زیر درمان شدند: سرم فیزیولوژیک (گروه شاهد)، نیتروگلیسرین (دهنده نیتریک اکساید)، ال-آرژینین (پیشساز نیتریک اکساید)، L-NAME (مهار کننده سنتز نیتریک اکساید)، D-NAME (آنالوگ بی اثر (L-NAME متیلن بلو (ممانعت کننده از اثر نیتریک اکساید بر آنزیم گوانیلیل سیکلاز). بلافاصله پیش از اولین تزریق 12 ساعت پس از آخرین تزریق، از حیوانات خونگیری انجام شده، زمان انعقاد خون، زمان سیلان خون، زمان پروترومبین زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال شده اندازه گیری گردید.تجویز متیلن بلو موجب افزایش زمان انعقاد خون، زمان سیلان خون، زمان پروترومبین زمان ترومبوپلاستین فعال شده گردید. مشابه متیلن بلو، L-Name تنها اثر معنی داری بر زمان ترومبوپلاستین اعمال نمود. عدم تاثیرات جدی مواد دیگر یا غیرقابل پیش بینی بودن آنها با عنایت به مکانیسمهای در نظر گرفته شده نشان داد کهاحتمالا متیلن بلو با یک مکانیسم غیرمرتبط از انعقاد خون جلوگیری مینماید. لازم است تحقیقات بیشتری در این رابطه به منظور پی بردن به مکانیسم عمل این ماده صورت پذیرد.

انعقاد خون، سیلان خون، خرگوش، نیتریک اکساید، متیلن بلو