نقد بررسی طب سنتی آکادمیک (بررسی اصالت طب سنتی موجود)

طب سنتی در ایران قدمتی به تاریخ این سرزمین دارد پزشکی اگر چه میراث دلپسند همه آدمیان است که هر قومی در این میراث سهمی دارد، اما نقش آموزگاری ایرانیان بر یونانیان به عنوان سرآمدان دانش پزشکی بر متخصصین اهل فن پوشیده نیست. این دانش در سرزمین ایران با افت خیز فراوانی روبرو شده است به گونه ای که در زمان ساسانیان به خاطر ممنوعیت دانش اندوزی طبقات فرودین، بی انگیزه گی طبقات فرادست فرازین همچون خاندان سلطنتی، موبدان سپهبدان در دانش پزشکی، این دانش در سطح عالی آن متعلق به بیگانگان همچون نسطوریان یونانیان پزشکان هندی بوده است. چهارگرایش از پنج گرایش پزشکی را که شامل گیاه پزشکان، جراحان، آتش پزشکان داغ پزشکان افرادی زبردست بودند که خواندن نوشتن نمی دانسته اند. تنها افسون پزشکان از طبقه موبدان بوده اند که جایگاه والایی داشته از دانش مکتوب برخوردار بوده اند. در ایران پس از اسلام حوزه های علمی ای پدیدار شدند که در آن دانش پزشکی در کنار دیگر دانش ها با بن مایه آموزه های دینی فکری با خط زبان عربی، یا فارسی متاثر از عربی اجرا می شده است در این دوران زکریای رازی، اخوینی بخاری، علی بن عمار موصلی، ابن سینا، ابن ابی صادق نیشابوری، سید اسماعیل جرجانی دیگران، دانشمندانی بوده اند که در کنار پزشکی، فقیه فیلسوف نیز بوده اند که دانش اندوزی را با صرف نحو عربی قرآن دانشهای وابسته آغاز کرده بودند سپس با مطالعه یا تعلم در حوزه های مرتبط با پزشکی تخصص یافته اند. در عصر قاجار با نفوذ افراد مدعی دانش پزشکی از غرب به ایران، بی توجهی به حوزه های علمیه سنتی پدیدار شدن حوزه های جدید عرضه دانش، همچون دارالفنون شاید مقاومت حوزه های علمیه سنتی در برابر دانش پزشکی غربی، راه را برای جدایی سازی دانش پزشکی از حوزه های علمیه سنتی فراهم ساخت. در عصر پهلوی با بستن حوزه های علمیه بدتر از آن منحصر کردن حوزه ها در علوم دینی به احکام فرعیه اسلامی نیز جلوگیری از درمانگری با طب سنتی به ویژه حجامت فصد نیز استهزاء مزاج شناسی، طب سنتی از میان جامعه ایرانی رخت بربست. با توجه به اینکه دانش پزشکی سنتی موجود سینه به سینه نسل اندر نسل به ما منتقل نشده است، کج فهمی های بسیاری در این زمینه وجود دارد که مدعیان کم دانش حتی بی دانش بسیاری از آن دم زده داعیه آن را دارند. در مقابل بسیاری از دانش آموخته های دانشگاهی که تخصص خود را در طب سنتی گذرانید اند نیز با زبان علمی طب سنتی انس واقعی نداشته ذهن آنان از آموزه های طب مدرن پر بوده توان درک ادبیات طب پیشنیان، حتی نگرش آنان به انسان جهان را به درستی ندارند. راهکار لازم این است که دانش آموختگان طب سنتی مدتی به طور ممحض خالص تنها در کتابهای پیشینیان پزشکی سنتی مطالعه غور کنند تا ذهن آنان هنگام نگرش به طب سنتی یا بیمار، با ترمینولوژی طب مدرن یا جهان بینی آنان انجام نشود.

کلیدواژه ها:

طب سنتی ، حوزه ، دانشگاه ، بررسی اصالت