مجید حیدری فر - استادیار دانشگاه معارف اسلامی قم

به فرموده قرآن مجید، آیات الهی دو دسته اند: محکم و متشابه. متشابهات نیز دو ویزگی دارند: 1- دستاویزی برای فتنه جویان بیماردل، 2- تاویل پذیری. با توجه به تصریح خود قرآن به وجود متشابهات در آن، پرسشی در افکار پدید آمده است که راز وجود این آیات در قرآن حکیم چیست در این نوشتار پاسخ های گونه گون قرآن پژوهان و مفسران گرانمایه را که به هجده پاسخ می رسد، بررسی نموده و همه را بر کرسی نقد می نشانیم و در پایان، جواب درست را پیش می نهیم. از نظر نگارنده، وجودتشابه ناگزیر و طبیعی بوده و به لحاظ ظرف نزول و داشته مخاطبان، جز آن راهی نبوده است، اما این بدان معنا نیست که امکان جلوگیری از تشابه وجود نداشته، بلکه به معنای طبیعی بودن بر اساس اقتضای حکمت است.

آیات محکم، آیات متشابه، حکمت متشابهات