آرش توتونچی - هیات علمی دانشگاه آزاد مرودشت
پریا بلیغ جهرمی - کارشناس ارشد خاکشناسی، دانشگاه شیراز

آب بعنوان مهمترین سرچشمه حیات، نقش اساسی در زندگی انسان کنونی ایفا می‌کند. افزایش روزافزون جمعیت نیاز به عملی‌تر شدن روش‌های کشاورزی، پژوهشگران را بر آن داشته تا هر روزه راه‌حل‌های جدید جهت حفظ منابع موجود ارائه نمایند. نظر به اهمیت مسئله کاهش مصرف بی‌رویه آب، روشهای نوینی جهت حفظ منابع آب پیشنهاد شده است. یکی از این روشها، پوشش مجاری کانالها و آبراهه‌های انتقال آب بوسیله مصالح بتنی، آسفالت، فرآورده‌های پتروشیمی و غیره بوده که بمنظور افزایش کارائی شبکه‌های توزیع آب ابداع گردیده‌اند. با توجه به روند رو به رشد بکارگیری این روشها، خصوصاً کاربرد پوششهای بتنی در کشور، طبیعتاً مشکلاتی در زمان اجرا و یا در هنگام بهره‌برداری و نگهداری بوقوع پیوسته که مهمترین آنها ایجاد ترک، تخریب و شکاف در این پوششها بوده است. یکی از اساسی‌ترین مسائلی که در طراحی کانالهای انتقال آب وجود دارد، بررسی خاک‌های منطقه می‌باشد. در علم مهندسی ژئوتکنیک، گروهی از خاکها وجود دارند که به خاکهای مساله‌دار معروف هستند که یکی از معروف‌ترین آنها خاکهای واگرا می‌باشند. این خاکها تحت‌تاثیر شرایط محیطی خاص، ویژگیهای خاصی از خود بروز می‌دهند. گزارش حاضر به منظور ارائه نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه خسارات وارده ناشی از عملکرد خاکهای واگرا بر روی شبکه آبیاری جایزان در استان خوزستان می‌باشد.

کانال، مهندسی ژئوتکنیک، خاک مساله‌دار، خاک واگرا